"Vâlgaš (Bologaszész, Balaš)"
Szám szerint hat Vâlgaš nevű parthus nagykirály ismert
Parthus Vâlgaš, Vâlgašy
Arámi wlgš, wlgšy
Ógörög Vologaszész, Volagaszész
Vulcaz, Vlkoz, Volcaz, Volkaz: Árpád-kori személynév a Kárpát-medencéből.
1221/1550: Andreas de villa
Wolcaz (VR 372., 275); 1226: iobagionibus castri Bana …
Vulcaz tunc centurione de villa Kyvd et Michaele ab una parte (CDES I: 232; Gy III: 434; IV: 347); 1251/1305: terra … Hrusoua … meta vadit … ad t[erra]m f[ilio]rum
Wlkoz (EngelPozs: Hrusovc); 1264: terra Podwrs … cuius meta … supra mansionem
Wolkaz exit ad arbores duorum cerasorum (ÁÚO VIII: 114; EngelPozs: Podvers(a)). – Cf.
Vlcasius, Vlkous1
Bolcus: Árpád-kori személynév a Kárpát-medencéből.
1221: Sol comes … duas vineas, quas dicunt vineam Zumboth et vineam
Bolcus contulit fratribus Beatae Helenae (CD III/1: 327)
2
Balas: Árpád-kori személynév a Kárpát-medencéből.
1234/1392: v.
Balasy f-i Apa (Gy II: 578); cr 1267: testimonio capituli Castri Ferrei et
Balas de Lad, qui pristaldus (UB I: 333); [1270–1272]: Opoy [filius] Opoy [servos suos] Mathe … Bene, Punke, Paul,
Balas, File … Lucach (SMM 1995: 10); 12[9]2/1333>1347: Em[ericu]m et Lad[islau]m f[ili]os
Balas de Ruzua! (Gy II: 85); 1293/1312: magistro Mychaele preposito, Cosma cantore,
Balase custode, Symone decano ecclesie nostre [de Castro Ferreo] existentibus (UB II: 290); 1300/1370/1386: in verticem … montis Sauli … ad … Zenthkiralpataka … in cd. vadum vulgo
Balasreue (Gy II: 551). – Cf.
Balase
Balase, Bolose: Árpád-kori személynév a Kárpát-medencéből.
1277/1347: septimus fundus curiarum dicitur fuisse
Balase, in quo Buhtus residet, cui vicina est … curia cuiusdam Anus nomine (MES II: 73; Gy IV: 637–638); 1281:
Balase et Mauricius fily Donath de genere Lyponuk (HO VI: 267; Gy IV: 418); 1281:
Balase filius Ikuar, item Berceus filius Berceus omnes de eodem genere Jurle (HO VI: 268); 1290/1293: Paulus et
Balase fily Furd (HO VI: 360, 403; Sztp II/4: 29); 1299: comes Blasius et
Bolose filii Borla (MES II: 475; Gy I: 282). – Cf.
Balas, Balasei
Balasei, Ballasei, Bolasei, Bolosei, Bolosi, Bolosoi, Bulusoi: Árpád-kori személynév a Kárpát-medencéből.
1. Balasei, Ballasei +1237: testes … abbas de Topulka,
Balasey de Kaza (UB I: 181; ÁÚO XI: 300; Gy I: 779–780); 1256:
Balasey maior exercitus Zaladiensis (Zala I: 29); 1274:
Balasey (
Bolosy), [filius] Myles (LK 1924: 128–129; Sztp II/2–3: 87); 1286: Denem et
Balasey de Kayar … Dene et
Bolosey (PRT VIII: 301); [1286]: Denem et
Ballasey de Kayar (ÁÚO IV: 382); 1289/1341: presentibus Mychaele preposito,
Balasey custode et Cosma cantore ecclesie [beati Michaelis de Castro Ferreo] (UB II: 219); 1300: Cosmas paruus pro quo Egidius seruiens suus comparuit … contra Paulum et
Balasey Thawarnicos Regis pro quibus Syd serviens Ladizlay fily Thome astitit (HO VII: 291); [1300]: contra Mykus,
Balasey, Laur-m et Mich-em f-os suos, item Pouka de Kyrth et Maur-m f-m suum (Gy III: 214);
2. Bolasei, Bolosei 1211: In villa Zeuleus hii sunt vdornici: filii Arud, Cepous (Chepov) cum filio suo Gregorio, filius Feleh cum filio suo
Bolosey (PRT X: 506); 1211: Vdornici de Mortus … filius Samson (Samsou), Bochochi (Bocochi) cum filiis suis Theke,
Bolosoy (
Bolosey), Marcel, frater eius, Tenc (Tencu) cum filiis suis Mocud, Venes (Venehs); vdornici in villa eadem Gomas … filius Stephan, Behneh cum _liis suis
Bolosoy, Pota (PRT X: 512, 513); 1222: In villa Poloznuc … [mansiones]
Bolasey, Lom, Chent et Benam (CD VII/1: 209–211; Sztp I: 128; Gutheil 304); 1233/XV: Herberdo! filio
Bolosey (HO VI: 27); 1239: Pousa et Laurencius contra Rekam et
Bolosey in examine duelli pro furti crimine sunt conuicti (ÁÚO VII: 78); 1256: porcionem
Bolosey et Chaba filiorum Farcasi … in ipsa terra Chaba …
Bolosey et Chaba possederant (HO VI: 86; Gy I: 764); 1266/1273: terra vacua, Kemunch vocata, quondam Thab,
Bolosey, Marci et Dominici, iobagionum castri Neugradiensis, sine herede decedencium (MES I: 537; Gy IV: 256); 1270/1274: ad petitionem domine Kingue ducisse …
Bolosey servienti suo in terra Pokoy in … Scepus dedimus … terrarum duorum aratrorum (LK 1924:129; Sztp II/1: 71); 1272: Guna filius Gyuga cocus noster [regine] de villa Kulked … ac fratres suos vterinos Noboy uidelicet, Chaba et
Bolosey de villa Kulked (ÁÚO III: 275); 1275: secundum arbitrium Comitis
Bolosey filij
Bolosey (ÁÚO XII: 161); [1280]:
Bolosey de Pecherd (ÁÚO X: 432); 1283: c.
Bolosey f.
Bolosey de Peturd (Gy I: 304, 342, 368); cr 1285: Valentinus et
Bolosey filii Cogne (UB II: 196.197); 1286: Denem et
Balasey de Kayar … Dene et
Bolosey (PRT VIII: 301); 1292–1297: Matheus filius
Bolosey, Petrus et
Bolosey fratres sui (ÓMO 106; Gy I: 304); 1293: comes Andronicus, Nicolaus filius Bartholomei et Johannes filius
Bolosey nobiles de Wamus (VeszpReg 27); 1294: domus
Bolosey et Ladyzlai fabri (MES II: 360; Gy II: 263); 1295: Pous filium Laurencij de Wamus … pro
Bolosey ac Nicolao necnon Petro filijs suis Vgrino fratre suo … constituti (ÁÚO V: 138);
3. Bolosi, Bolosoi 1138/1329: In villa Tamach: Siholt, Suda, Tumas,
Bolosoy, Lengen … servi debent dare decimas (MNy 1936: 133); 1211: [In Tychon] hii sunt pistores … filius Moncha, Hoiud cum filiis suis
Bolosoy, Forcos (PRT X: 504); 1211: Vdornici de Mortus … filius Samson (Samsou), Bochochi (Bocochi) cum filiis suis Theke,
Bolosoy (
Bolosey), Marcel, frater eius, Tenc (Tencu) cum filiis suis Mocud, Venes (Venehs); vdornici in villa eadem Gomas … filius Stephan, Behneh cum filiis suis
Bolosoy, Pota (PRT X: 512, 513); 1214/1550:
Bolosoi de villa Bulkan (VR 316., 185; SzabSzatm 31); 1214/1550: Adam filius
Bolosoy de villa Ieneu (VR 322., 186.187; Gy I: 628); 1215/1550: pristaldus …
Bolosoy de villa Bobona (VR 174., 193–194; Gy I: 754); 1219/1550: Michael de villa Sunad impetiit homines ecclesiae Vaciensis scilicet: Fiacham,
Bolosoit de villa Pispuki pro furto (VR 77., 223; Gy IV: 553); 1222/1550: iudice
Bolosoy comite de Naugrad (VR 207., 281; Gy IV: 277); 1252: cum vinea una in Enusth, iuxta
Bolosoy (HOkl 26; Gy I: 300); 1255:
Bolosoy Comes officialis Michaelis comitis de Sarus (ÁÚO VII: 407); 1263: St. f. Cheka de v. Yenev! … cum sua … consorte nomine Floriana f-a
Bolosoy! de Wesprimio (Gy II: 389); 1266:
Bolosoy, Iwan, Bertolom!, Symun! de populis Buchariorum regalium [de Wamusozo] (Sztp II/1: 30); 1273: Iacobus et Micael filii
Bolosoy … de genere Heren (UB II: 36); 1274:
Balasey (
Bolosy), [filius] Myles (LK 1924: 128.129, Sztp II/2. 3: 87); 1276:
Bolosoy et Blasium filios Blasii de Pokud (Zala I: 80.81); 1298/1350: Mart.,
Bolosy, Gueche et Lowas f-i Theod-i de Egres (Gy III: 194);
4. Bulusoi 1237.1240: In predio Lazi … nomina equestrium … Hanta, Buna, Chumoz,
Bulusoy (PRT I: 775). – Cf.
Balase, Balaseus, Blasei.
Balasen: Árpád-kori személynév a Kárpát-medencéből.
1240/1374: jobagiones Tytulensis ecclesie Mycho,
Balasen et Andreas (HO IV: 24). – Cf.
Bolosin.
Balaseus, Balassaeus: Árpád-kori személynév a Kárpát-medencéből.
1247:
Balaseus cum Buc filio suo, Bud cum Georgio et Gurganus filiis suis … de minori villa Selepchen nomina, iobagiones monasterii sancti Benedicti iuxta Granum servientes in equo proprio, qui wlgo luosicsag dicuntur (CDES II: 166; Gy I: 476); [1247]/1248/1323: meta … tendit ad civitatem Nitriensem ad curiam
Balassaey filii Petri iobagionum castri Nitriensis (CDES II: 191); 1255: Pousa filius Bala, Buc filius
Balasey, Georgius filius Bud, Iuanc filius Staayzlai … [de] Scylipche (CDES II: 328; Gy I: 476); 1255/1273: Farkasium videlicet filium
Balaseus [!] (UB I: 249); 1287: possessiones … presentibus … Leustachio filio Kothmanni … Beles, Ladislao et Johanne filiis
Balasey … [vendidit] (MES II: 226); 1288: terra nobilium …
Balasey … et Gregorij filiorum Wyd ac Chetre filij Zelemen Gormoth vocatam (ÁÚO IX: 467; Sztp II/2–3: 394; Gy II: 290); cr 1291: Johanne filio Langeussi, Demetrio filio Uz, ac Uza, Gregorio filio Kemez!, Uz filio
Balasey de Tolchva (ÁÚO V: 59); 1298/1333: Johannem et Blasium filios
Balasey … in possessione Raduh (Zala I: 115). – Cf.
Balasei, Blasius.
Balasouosi: Árpád-kori személynév a Kárpát-medencéből.
1239/1241/1504: filii iobagionum castri Posoniensis … de villa Vota Buztos, Domoz,
Balasouosy! et cognati sui (CDES II: 34)
3
Bolosin: Árpád-kori személynév a Kárpát-medencéből.
1202–1203/cr 1500: Villa Reguen … Nomina iobagionum sunt hec: Dersi cum uno,
Bolosin cum uno, Fiza cum duobus, Petur, Petus, Borsa, Nepedi (LK 1962: 216; Gy I: 656:
Bolosu). – Cf.
Balasen4
--------------------------------------------
Vagharsh: From Parthian name Valakhš (Arabian Balas, Persian Valas) which is used in Arm since old times. We also have the surname Vagharshyan and Vagharshapat locality name.
David M. Lang (Professor of Caucasian Studies, University of London): „Armenian personal names are very largely Iranian in origin, and predominantly Parthian.”5
1 Fehértói i. m. 831. o.
2 Uo. 139. o.
3 Uo. 84–85. o.
4 Uo. 140. o.
5 The Cambridge History of Iran. Vol. 3 (1), Part 4: Iran and her neighbours; Cambridge University Press, 1983