Keresés

petra , Ion. and Ep. petrê , hê,

A. rock; freq. of cliffs, ledges, etc. by the sea, lissê aipeia te eis hala petrê Od.3.293 , cf. 4.501, etc.; chôros leios petraôn free from rocks, of a beach, 5.443 ; p. êlibatos . . halos engus eousa Il.15.618 , etc.; choiras p. Pi.P.10.52; also, rocky peak or ridge, aigilips p. Il.9.15, etc.; êlibatos 16.35 , etc.; littas p. Corinn.Supp.1.30, cf.A.Supp.796 (lyr.); p. Lenkas, *'ôleniê, etc., Od.24.11, Il.11.757, etc.; p. sundromoi, Sumplêgades, Pi.P.4.209, E.Med.1264(lyr.); pros petrais hupsêlokrêmnois, of Caucasus, A.Pr.4, cf. 31, 56, al.; p. Delphis, p. dilophos, of Parnassus, S.OT464(lyr.), Ant.1126(lyr.); p. Kôrukis A.Eu.22 ; p. Kekropia, of the Acropolis, E.Ion936.

2. p. glaphurê a hollow rock, i.e. a cave, Il.2.88, cf. 4.107; speos koilêi hupo p. Hes. Th.301; distomos p. cave in the rock with a double entrance, S.Ph.16, cf. 937; katêrepheis autêi têi p. Pl.Criti.116b; p. antrôdês X.An.4.3.11 ; topos kuklôi petrais periechomenos IG42(1).122.21 (Epid.); heôs tês p. down to virgin rock, PCair.Zen.172.14 (iii B.C.), OGI672 (Egypt, i A. D.), cf. Ev.Matt.16.18.

3. mass of rock or boulder, Od.9.243, 484, Hes.Th.675 ; petras kulindomena phlox Pi.P.1.23 ; ekulindoun petras X.An.4.2.20 , cf. Plb.3.53.4.

4. stone as material, p. lartia, Têïa, SIG581.97 (Crete, iii/ii B. C.), 996.13 (Smyrna, i A. D.): distd. from petros (q. v.), which is v.l. in X.l.c.; petrai shd. be read in S.Ph.272 ; the distn. is minimized by Gal.12.194.

II. prov., ouk apo druos oud' apo petrês, etc. (v. drus); as a symbol of firmness, ho d' estathê êüte p. empedon Od.17.463 ; of hard-heartedness, ek petras eirgasmenos A.Pr.244 ; halian p. ê kuma litais ôs hiketeuôn E.Andr. 537 (anap.); cf. petros 1.2 . (Written pe-te-ra in a text with musical accompaniment, Pae.Delph.5.)

A ko petra, lithos, nem latom a szovegben.

logos , ho, verbal noun of legô (B), with senses corresponding to legô (B) II and III (on the various senses of the word v. Theo Sm.pp.72,73 H., An.Ox.4.327): common in all periods in Prose and Verse, exc. Epic, in which it is found in signf. derived from legô (B) 111, cf.infr. VI. 1 a:

I. computation, reckoning (cf. legô (B) II).

1. account of money handled, sanides eis has ton l. anagraphomen IG12.374.191 ; edidosan ton l. ib.232.2; l. dôseis tôn metecheirisas chrêmatôn Hdt.3.142 , cf. 143; oute chrêmata diacheirisas tês poleôs didômi l. autôn oute archên arxas oudemian euthunas hupechô nun autês Lys.24.26 ; l. apenenkein Arist.Ath.54.1 ; en tais euthunais tou toioutou l. hupechetô Pl.Lg.774b ; ton tôn chrêmatôn l. para toutôn lambanein D.8.47 ; adikêmata eis arguriou l. anêkonta Din.1.60 ; sunarai logon meta tinos settle accounts with, Ev.Matt.18.23, etc.; deuteroi l. a second audit, Cod.Just.1.4.26.1; ho trapezitikos l. banking account, Theo Sm.p.73 H.: metaph., ouk an priaimên oudenos l. broton S.Aj.477 .

b. public accounts, i. e. branch of treasury, idios l., in Egypt, OGI188.2, 189.3, 669.38; also as title of treasurer, ib.408.4, Str.17.1.12; ho epi tôn l. IPE2.29 A (Panticapaeum); dêmosios l., = Lat. fiscus, OGI669.21 (Egypt, i A.D.), etc. (but later, = aerarium, Cod.Just.1.5.15); also Kaisaros l. OGI669.30 ; kuriakos l. ib.18.

2. generally, account, reckoning, mê phunai ton hapanta nikai l. excels the whole account, i.e. is best of all, S.OC 1225 (lyr.); dontas l. tôn epoiêsan accounting for, i.e. paying the penalty for their doings, Hdt.8.100; l. aitein Pl.Plt.285e ; l. dounai kai dexasthai Id.Prt.336c , al.; lambanein l. kai elenchein Id.Men.75d ; paraschein tôn eirêmenôn l. Id.R.344d ; l. apaitein D.30.15 , cf. Arist. EN1104a3; l. hupechein, dounai, D.19.95; l. engrapsai Id.24.199 , al.; l. apopherein têi polei Aeschin.3.22 , cf. Eu. Luc.16.2, Ep.Hebr.13.17; to paradoxon tôn sumbebêkotôn hupo logon agein Plb.15.34.2 ; l. hê epistêmê, polla de ho l. the account is manifold, Plot.6.9.4; echôn logon tou dia ti an account of the cause, Arist.APo.74b27; es l. tinos on account of, es chrêmatôn l. Th.3.46 , cf. Plb.5.89.6, LXX 2 Ma1.14, JRS 18.152 (Jerash); logôi c. gen., by way of, Cod.Just.3.2.5. al.; kata logon tou megethous if we take into account his size, Arist.HA517b27; pros hon hêmin ho l. Ep.Hebr.4.13 , cf. D.Chr.31.123.

3. measure, tale (cf. infr. 11.1), thalassa . . metreetai es ton auton l. hokoios prosthen Heraclit.31 ; psuchês esti l. heauton auxôn Id.115 ; es toutou (sc. gêraos) l. ou polloi tines apikneontai to the point of old age, Hdt.3.99, cf.7.9.b; ho xumpas l. the full tale, Th.7.56, cf. Ep.Phil.4.15; koinôi l. nomisanta common measure, Pl.Lg.746e; sum, total of expenditure, IG42(1).103.151 (Epid., iv B.C.); ho tês ousias l., = Lat. patrimonii modus, Cod.Just.1.5.12.20.

4. esteem, consideration, value put on a person or thing (cf. infr. VI. 2 d), hou pleiôn l. ê tôn allôn who is of more worth than all the rest, Heraclit.39; brotôn l. ouk eschen ouden' A.Pr.233; ou smikrou l. S.OC1163 : freq. in Hdt., Mardoniou l. oudeis ginetai 8.102 ; tôn ên elachistos apollumenôn l. 4.135 , cf. E.Fr.94; peri emou oudeis l. Ar.Ra.87 ; logou oudenos ginesthai pros tinos to be of no account, repute with.., Hdt.1.120, cf.4.138; logou poiêsasthai tina make one of account, Id.1.33; elachistou, pleistou l. einai, to be highly, lowly esteemed, Id.1.143, 3.146; but also logon tinos poieisthai, like Lat. rationem habere alicujus, make account of, set a value on, Democr.187, etc.: usu. in neg. statements, oudena l. poiêsasthai tinos Hdt.1.4 , cf. 13, Plb.21.14.9, etc.; l. echein Hdt.1.62 ,115; l. ischein peri tinos Pl.Ti.87c ; l. echein peri tous poiêtas Lycurg.107 ; l. echein tinos D.18.199 , Arist.EN1102b32, Plu.Phil.18 (but also, have the reputation of . . , v. infr. VI. 2 e); en oudeni l. poiêsasthai ti Hdt.3.50 ; en oudeni l. apôlonto without regard, Id.9.70; en smikrôi l. einai Pl.R.550a ; humeis out' en l. out' en arithmôi Orac. ap. Sch.Theoc.14.48; en andrôn l. [einai] to be reckoned, count as a man, Hdt.3.120; en idiôteô logôi kai atimou reckoned as . . , Eus.Mynd.Fr. 59; semnos eis aretês l. kai doxês D.19.142 .

II. relation, correspondence, proportion,

1. generally, huperteriês l. relation (of gold to lead), Thgn.418 = 1164; pros logon tou sêmatos A.Th.519 ; kata logon probainontes timôsi in inverse ratio, Hdt.1.134, cf. 7.36; kata l. tês apophorês Id.2.109 ; talla kata l. in like fashion, Hp.VM16, Prog.17: c. gen., kata l. tôn prosthen ib. 24; kata l. tôn hêmerôn Ar. Nu.619 ; kata l. tês dunameôs X. Cyr.8.6.11 ; elattô ê kata l. Arist. HA508a2 , cf. PA671a18; ek tautês egeneto ekeinê kata l. Id.Pol. 1257a31 ; cf. eulogos: sts. with ho autos added, kata ton auton l. tôi teicheï in fashion like to . . , Hdt.1.186; peri tôn nosôn ho autos l. analogously, Pl.Tht.158d, cf. Prm.136b, al.; eis ton auton l. similarly, Id.R.353d; kata ton auton l. in the same ratio, IG12.76.8; by parity of reasoning, Pl.Cra.393c, R.610a, al.; ana logon tinos, tini, Id.Ti.29c, Alc.2.145d; touton echei ton l. pros . . hon hê paideia pros tên aretên is related to . . as . . , Procl.in Euc.p.20 F., al.

2. Math., ratio, proportion (ho kat' analogon l., l. tês analogias, Theo Sm.p.73 H.), Pythag. 2; isotês logôn Arist.EN113a31 ; l. esti duo megethôn hê kata pêlikotêta poia schesis Euc.5 Def.3; tôn harmoniôn tous l. Arist.Metaph.985b32 , cf. 1092b14; logoi arithmôn numerical ratios, Aristox.Harm.p.32 M.; tous phthongous anankaion en arithmou l. legesthai pros allêlous to be expressed in numerical ratios, Euc.Sect.Can. Proëm.: in Metre, ratio between arsis and thesis, by which the rhythm is defined, Aristox.Harm.p.34 M.; ean êi ischurotera tou aisthêtêriou hê kinêsis, luetai ho l. Arist.de An. 424a31 ; ana logon analogically, Archyt.2; ana l. meristheisa [hê psuchê] proportionally, Pl. Ti.37a; so kata l. Men.319.6 ; pros logon in proportion, Plb.6.30.3, 9.15.3 (but pros logon epi stenon sunagetai narrows uniformly, Sor. 1.9, cf. Diocl.Fr.171); epi logon IG5(1).1428 (Messene).

3. Gramm., analogy, rule, tôi l. tôn metochikôn, tês sunkopês, by the rule of the participles, of syncope, Choerob. in Theod.1.75 Gaisf., 1.377 H.; eipe moi ton l. tou Aias Aiantos, toutesti ton kanona An.Ox. 4.328 .

III. explanation,

1. plea, pretext, ground, ek tinos l.; A.Ch.515; ex oudenos l. S.Ph.731 ; apo pantos l. Id.OC762 ; chô l. kalos prosên Id.Ph.352 ; sun aphanei l. Id.OT657 (lyr., v.l. logôn); en aphanei l. Antipho 5.59 ; epi toioutôi l. Hdt.6.124 ; kata tina l.; on what ground? Pl.R.366b; oude pros hena l. to no purpose, Id.Prt. 343d; epi tini l.; for what reason? X.HG2.2.19; ton l. touton this ground of complaint, Aeschin.3.228; tini dikaiôi l.; what just cause is there? Pl.Grg.512c; tini l.; on what account? Act.Ap.10.29; kata logon an êneschomên humôn reason would that . . , ib.18.14; l. echein, with personal subject, eichon an tina l. I (i.e. my conduct) would have admitted of an explanation, Pl.Ap.31b; ton orthon l. the true explanation, ib.34b.

b. plea, case, in Law or argument (cf. VIII. I), ton hêttô l. kreittô poiein to make the weaker case prevail, ib.18b, al., Arist.Rh.1402a24, cf. Ar.Nu.1042 (pl.); personified, ib.886, al.; amuneis tôi tês hêdonês l. Pl.Phlb.38a ; anoiseis tous l. autôn pros ton theon LXXEx.18.19 ; echein l. pros tina to have a case, ground of action against . . , Act.Ap.19.38.

2. statement of a theory, argument, ouk emeu alla tou l. akousantas prob. in Heraclit.50; logon êde noêma amphis alêtheiês discourse and reflection on reality, Parm.8.50; dêloi houtos ho l. hoti . . Democr.7; ouk echei logon it is not arguable, i.e. reasonable, S.El.466, Pl.Phd.62d, etc.; echei l. D.44.32 ; oudeis auta katabalei l. E.Ba.202 ; dikason . . ton l. akousas Pl.Lg.696b ; personified, phêsi houtos ho l. ib.714d, cf. Sph.238b, Phlb.50a; hôs ho l. (sc. legei) Arist.EN1115b12; hôs ho l. ho orthos legei ib. 1138b20, cf. 29; ho l. thelei prosbibazein Phld.Rh.1.41 , cf.1.19 S.; ou gar an akouseie logou apotrepontos Arist.EN1179b27 ; l. kathairôn Aristo Stoic.1.88 ; logou tunchanein to be explained, Phld.Mus.p.77 K.; ho ton l. mou akouôn my teaching, Ev.Jo.5.24; ho prophêtikos l., collect., of VT prophecy, 2 Ep.Pet.1.19: pl., hokosôn logous êkousa Heraclit.108 ; ouk epitheto tois emois l. Ar.Nu.73 ; of arguments leading to a conclusion ( [ho l.] ), Pl. Cri.46b; ta Anaxagorou biblia gemei toutôn tôn l. Id.Ap.26d ; l. apo tôn archôn, epi tas archas, Arist.EN1095a31; sullogismos esti l. en hôi tethentôn tinôn ktl. Id.APr.24b18; l. antitupos te kai aporos, of a self-contradictory theory, Plot.6.8.7.

b. ho peri theôn l., title of a discourse by Protagoras, D.L.9.54; ho Achilleus l., name of an argument, ib.23; ho auxomenos l. Plu.2.559b ; kataballontes (sc. logoi), title of work by Protagoras, S.E.M.7.60; l. sophistikoi Arist.SE 165a34 , al.; hoi mathêmatikoi l. Id.Rh.1417a19 , etc.; hoi exôterikoi l., current outside the Lyceum, Id.Ph.217b31, al.; Dissoi l., title of a philosophical treatise (= Dialex.); L. kai Logina, name of play of Epicharmus, quibble, argument, personified, Ath.8.338d.

c. in Logic, proposition, whether as premiss or conclusion, protasis esti l. kataphatikos ê apophatikos tinos kata tinos Arist.APr.24a16 .

d. rule, principle, law, as embodying the result of logismos, Pi.O.2.22, P.1.35, N.4.31; peithesthai tôi l. hos an moi logizomenôi beltistos phainêtai Pl.Cri.46b , cf. c; hêdonas tois orthois l. hepomenas obeying right principles, Id.Lg.696c; proaireseôs [archê] orexis kai l. ho heneka tinos principle directed to an end, Arist.EN1139a32; of the final cause, archê ho l. en te tois kata technên kai en tois phusei sunestêkosin Id.PA639b15 ; apodidoasi tous l. kai tas aitias hou poiousi hekastou ib.18; [technê] hexis meta l. alêthous poiêtikê Id.EN1140a10 ; orthos l. true principle, right rule, ib.1144b27, 1147b3, al.; kata logon by rule, consistently, ho kata l. zôn Pl.Lg.689d , cf. Ti.89d; to kata l. zên, opp. kata pathos, Arist.EN1169a5; kata l. prochôrein according to plan, Plb.1.20.3.

3. law, rule of conduct, hôi malista diênekôs homilousi logôi Heraclit.72 ; polloi logon mê mathontes zôsi kata logon Democr.53 ; dei huparchein ton l. ton katholou tois archousin universal principle, Arist.Pol.1286a17; ho nomos . . l. ôn apo tinos phronêseôs kai nou Id.EN1180a21 ; ho nomos . . empsuchos ôn heautôi l. conscience, Plu. 2.780c; ton l. procheiron echein precept, Phld.Piet.30, cf. 102; ho prostaktikos tôn poiêteôn ê mê l. koinos M.Ant.4.4 .

4. thesis, hypothesis, provisional ground, hôs an ei legoi logon maintain a thesis, Pl. Prt.344b; hupothemenos hekastote l. provisionally assuming a proposition, Id.Phd.100a; ton tês homoiotêtos l. hypothesis of equivalence, Arist.Cael.296a20.

5. reason, ground, pantôn ginomenôn kata ton l. tonde Heraclit.1 ; houtô bathun l. echei Id.45 ; ek logou, opp. matên, Leucipp. 2; megiston sêmeion houtos ho l. Meliss.8 ; [empeiria] ouk echei l. oudena hôn prospherei has no grounds for . . , Pl.Grg.465a; meta logou [p. 1058] te kai epistêmês theias Id.Sph.265c ; hê meta logou alêthês doxa ( [ epistêmê] ) Id.Tht.201c; logon zêtousin hôn ouk esti l. proof, Arist. Metaph.1011a12; hoi hapantôn zêtountes l. anairousi l. Thphr.Metaph. 26 .

6. formula (wider than definition, but freq. equivalent thereto), term expressing reason, l. tês politeias Pl.R.497c ; psuchês ousia te kai l. essential definition, Id.Phdr.245e; ho tou dikaiou l. Id.R.343a ; ton l. tês ousias ib.534b, cf. Phd.78d; tas pollas epistêmas heni l. proseipein Id.Tht.148d ; ho tês oikodomêseôs l. echei ton tês oikias Arist. PA646b3 ; tetheiê an idion onoma kath' hekaston tôn l. Id.Metaph.1006b5 , cf. 1035b4; pas horismos l. tis esti Id.Top.102a5 ; epi tôn schêmatôn l. koinos generic definition, Id.de An.414b23; akribestatos l. specific definition, Id.Pol.1276b24; pêgês l. echon Ph.2.477 ; to ôion oute archês echei l. fulfils the function of . . , Plu.2.637d; l. tês mixeôs formula, i. e. ratio (cf. supr. II) of combination, Arist.PA642a22, cf. Metaph.993a17.

7. reason, law exhibited in the world-process, kata logon by law, kosmôi panta kai kata l. echonta Pl.R.500c ; kat ton l. by the same law, Epich.170.18; psuchês to pan tode dioikousês kata l. Plot.2.3.13 ; esp. in Stoic Philos., the divine order, ton tou pantos l. hon enioi heimarmenên kalousin Zeno Stoic.1.24 ; to poioun ton en [têi hulêi] l. ton theon ibid., cf. 42; ho tou kosmou l. Chrysipp.Stoic.2.264 ; logos, = phusei nomos, Stoic.2.169; kata ton koinon theois kai anthrôpois l. M.Ant.7.53 ; ho orthos l. dia pantôn erchomenos Chrysipp.Stoic.3.4 : so in Plot., tên phusin einai logon, hos poiei l. allon gennêma hautou 3.8.2 .

b. spermatikos l. generative principle in organisms, ho theos sp. l. tou kosmou Zeno Stoic.1.28 : usu. in pl., Stoic. 2.205,314,al.; ginetai ta en tôi panti ou kata spermatikous, alla kata l. perilêptikous Plot.3.1.7 , cf.4.4.39: so without spermatikos, hôsper tines l. tôn merôn Cleanth.Stoic.1.111 ; hoi l. tôn holôn Ph.1.9 .

c. in Neo-Platonic Philos., of regulative and formative forces, derived from the intelligible and operative in the sensible universe, ontôn meizonôn l. kai theôrountôn hautous egô gegennêmai Plot.3.8.4 ; hoi en spermati l. plattousi . . ta zôia hoion mikrous tinas kosmous Id.4.3.10 , cf.3.2.16,3.5.7; opp. horos, Id.6.7.4; aphaneis l. tês phuseôs Procl. in R.1.18 K.; technikoi l. ib.142 K., al.

IV. inward debate of the soul (cf. l. hon autê pros hautên hê psuchê diexerchetai Pl.Tht.189e (dialogos in Sph.263e); ho en têi psuchêi, ho esô l. (opp. ho exô l.), Arist.APo.76b25, 27; ho endiathetos, opp. ho prophorikos l., Stoic.2.43, Ph.2.154),

1. thinking, reasoning, tou l. eontos xunou, opp. idia phronêsis, Heraclit. 2; krinai de logôi . . elenchon test by reflection, Parm.1.36; reflection, deliberation (cf. VI.3), edidou logon heôutôi peri tês opsios Hdt.1.209 , cf. 34, S.OT583, D.45.7; mê eidenai . . mête logôi mête ergôi neither by reasoning nor by experience, Anaxag.7; ha dê logôi men kai dianoiai lêpta, opsei d' ou Pl.R.529d , cf. Prm.135e; ho l. ê hê aisthêsis Arist.EN 1149a35 ,al.; autôi monon tôi l. pisteuein (opp. aisthêseis), of Parmenides and his school, Aristocl. ap. Eus.PE14.17: hence logôi or tôi l. in idea, in thought, tôi l. temnein Pl.R.525e ; tôi l. duo estin, achôrista pephukota two in idea, though indistinguishable in fact, Arist. EN1102a30, cf. GC320b14, al.; logôi theôrêta mentally conceived, opp. sensibly perceived, Placit.1.3.5, cf. Demetr.Lac.Herc.1055.20; tous l. theôrêtous chronous Epicur.Ep.1p.19U. ; dia logou th. ch. ib.p.10 U.; logôi katalêptos Phld.Po.5.20 , etc.; ho l. houtô haireei analogy proves, Hdt.2.33; ho l. or l. haireei reasoning convinces, Id.3.45,6.124, cf. Pl.Cri.48c (but, our argument shows, Lg.663d): also c. acc. pers., chratai ho ti min l. haireei as the whim took him, Hdt.1.132; ên mê hêmeas l. hairêi unless we see fit, Id.4.127, cf. Pl.R.607b; later ho hairôn l. ordaining reason, Zeno Stoic.1.50, M.Ant.2.5, cf. 4.24, Arr.Epict. 2.2.20, etc.: coupled or contrasted with other functions, kath' hupnon epeidê logou kai phronêseôs ou meteiche since reason and understanding are in abeyance, Pl.Ti.71d; meta logou te kai epistêmês, opp. aitia automatê, of Nature's processes of production, Id.Sph.265c; to men dê noêsei meta logou perilêpton embraced by thought with reflection, opp. met' aisthêseôs alogou, Id.Ti.28a; to men aei met' alêthous l., opp. to de alogon, ib.51e, cf. 70d, al.; l. echôn hepomenon tôi noein Id.Phlb. 62a ; epistêmê enousa kai orthos l. scientific knowledge and right process of thought, Id.Phd.73a; pas l. kai pasa epistêmê tôn katholou Arist.Metaph.1059b26 ; to logon echon Id.EN1102b15 , 1138b9, al.: in sg. and pl., contrasted by Pl. and Arist. as theory, abstract reasoning with outward experience, sts. with depreciatory emphasis on the former, eis tous l. kataphugonta Pl.Phd.99e ; ton en logois skopoumenon ta onta, opp. ton en ergois (realities), ib.100a; têi aisthêsei mallon tôn l. pisteuteon Arist.GA760b31 ; gnôrimôtera kata ton l., opp. kata tên aisthêsin, Id.Ph.189a4; ek tôn l. dêlon, opp. ek tês epagôgês, Id.Mete.378b20; hê tôn l. pistis, opp. ek tôn ergôn phaneron, Id.Pol.1326a29; hê pistis ou monon epi tês aisthêseôs alla kai epi tou l. Id.Ph.262a19 ; marturei ta gignomena tois l. Id.Pol.1334a6 ; ho men l. tou katholou, hê de aisthêsis tou kata meros explanation, opp. perception, Id.Ph.189a7; esontai tois l. hai praxeis akolouthoi theory, opp. practice, Epicur.Sent.25; in Logic, of discursive reasoning, opp. intuition, Arist.EN1142a26, 1143b1; reasoning in general, ib.1149a26; pas l. kai pasa apodeixis all reasoning and demonstration, Id.Metaph.1063b10; l. kai phronêsin Phld.Mus.p.105 K.; ho l. ê logismos ibid.; to idein ouketi l., alla meizon logou kai pro logou, of mystical vision, opp. reasoning, Plot.6.9.10.--Phrases, kata l. ton eikota by probable reasoning, Pl.Ti.30b; oukoun ton g' eikota l. an echoi Id.Lg.647d ; para logon, opp. kata l., Arist.Rh.Al.1429a29, cf. EN 1167b19; cf. paralogos (but para l. unexpectedly, E.Ba.940).

2. reason as a faculty, ho l. anthrôpous kubernai [Epich.] 256; [thumoeides] tou l. katêkoon Pl.Ti.70a ; [thumos] hupo tou l. anaklêtheis Id.R.440d ; summachon tôi l. ton thumon ib. b; peitharchei tôi l. to tou enkratous Arist. EN 1102b26 ; allo ti para ton l. pephukos, ho machetai tôi l. ib.17; enantiôsis logou pros epithumias Plot.4.7.13(8) ; ou thumos, ouk epithumia, oude l. oude tis noêsis Id.6.9.11 : freq. in Stoic. Philos. of human Reason, opp. phantasia, Zeno Stoic.1.39; opp. phusis, Stoic.2.206; ou sophia oude l. estin en [tois zôiois] ibid.; tois alogois zôiois hôs l. echôn l. mê echousi chrô M.Ant.6.23 ; ho l. koinon pros tous theous Arr.Epict. 1.3.3 ; hoion [eikôn] l. ho en prophorai logou tou en psuchêi, houtô kai autê l. nou Plot.5.1.3 ; to ton l. schein tên oikeian aretên (sc. eudaimonian) Procl.in Ti.3.334 D.; also of the reason which pervades the universe, theios l. [Epich.] 257; ton theion l. kath' Hêrakleiton di' anapnoês spasantes noeroi ginometha S.E.M.7.129 (cf. infr. x).

b. creative reason, adunaton ên logon mê ouk epi panta elthein Plot.3.2.14 ; archê oun l. kai panta l. kai ta ginomena kat' auton Id.3.2.15 ; hoi l. pantes psuchai Id.3.2.18 .

V. continuous statement, narrative (whether fact or fiction), oration, etc. (cf. legô (B) 11.2),

1. fable, Hdt.1.141; Aisôpou logoi Pl.Phd.60d , cf. Arist.Rh.1393b8; ho tou kunos l. X.Mem. 2.7.13 .

2. legend, hiros l. Hdt.2.62 , cf. 47, Pi.P.3.80 (pl.); sunthentes l. E.Ba.297 ; l. theios Pl.Phd.85d ; hieroi l., of Orphic rhapsodies, Suid. S.V. Orpheus.

3. tale, story, allon epeimi l. Xenoph. 7.1 , cf. Th.1.97, etc.; sunthetous l. A.Pr.686 ; spoudên logou urgent tidings, E.Ba.663; allos l. 'another story', Pl.Ap.34e; homologoumenos ho l. estin the story is consistent, Isoc.3.27: pl., histories, en toisi Assurioisi l. Hdt.1.184 , cf. 106, 2.99; so in sg., a historical work, Id.2.123, 6.19,7.152: also in sg., one section of such a work (like later biblos), Id.2.38,6.39, cf. VI.3d; so in pl., en toisi Libukoisi l. Id.2.161 , cf. 1.75,5.22,7.93,213; en tôi prôtôi tôn l. Id.5.36 ; ho prôtos l., of St. Luke's gospel, Act.Ap.1.1: in Pl., opp. muthos, as history to legend, Ti.26e; poiein muthous all' ou logous Phd.61b , cf. Grg.523a (but muthon legein, opp. logôi (argument) diexelthein Prt. 320c , cf. 324d); peri logôn kai muthôn Arist.Pol.1336a30 ; ho l . . . muthos esti Ael.NA4.34 .

4. speech, delivered in court, assembly, etc., chrêsomai têi tou l. taxei tautêi Aeschin.3.57 , cf. Arist.Rh.1358a38; dikanikoi l. Id.EN1181a4 ; tria genê tôn l. tôn rhêtorikôn, sumbouleutikon, dikanikon, epideiktikon Id.Rh.1358b7 ; tôi grapsanti ton l. Thphr. Char.17.8 , cf. logographos 11 ; epitaphios l. funeral oration, Pl.Mx.236b; esp. of the body of a speech, opp. epilogos, Arist.Rh.1420b3; opp. prooimion, ib.1415a12; body of a law, opp. proem, Pl.Lg.723b; spoken, opp. written word, ton tou eidotos l. zônta kai empsuchon hou ho gegrammenos eidôlon ti Id.Phdr.276a ; ho ek tou bibliou rhêtheis [l.] speech read from a roll, ib.243c; published speech, D.C.40.54; rarely of the speeches in Tragedy ( [rhêseis] ), Arist.Po.1450b6,9.

VI. verbal expression or utterance (cf. legô (B) 111), rarely a single word, v. infr. b, never in Gramm. signf. of vocable ( [epos, lexis, onoma, rhêma] ), usu. of a phrase, cf. IX. 3 (the only sense found in Ep.).

a. pl., without Art., talk, ton eterpe logois Il.15.393 ; haimulioi l. Od.1.56 , h.Merc. 317, Hes.Th.890, Op.78,789, Thgn.704, A.R.3.1141; pseudeis L., personified, Hes.Th.229; aphrodisioi l. Semon.7.91 ; aganoisi l. Pi.P. 4.101 ; opson de l. phthoneroisin tales, Id.N.8.21; smikroi l. brief words, S.Aj.1268 (s.v.l.), El.415; dokêsis agnôs logôn bred of talk, Id.OT 681 (lyr.): also in sg., leg' ei soi tôi l. tis hêdonê speak if thou delightest in talking, Id.El.891.

b. sg., expression, phrase, prin eipein esthlon ê kakon l. Id.Ant.1245 , cf. E.Hipp.514; murias hôs eipein logôi Hdt.2.37 ; makros l. rigmarole, Simon.189, Arist.Metaph.1091a8; l. êrema lechtheis diethêke to porrô a whispered message, Plot.4.9.3; heni logôi to sum up, in brief phrase, Pl.Phdr.241e, Phd.65d; concisely, Arist. EN1103b21 (but also, = haplôs, peri pantôn heni l. Id.GC325a1): pl., l. thelktêrioi magic words, E.Hipp.478; rarely of single words, l. eusunthetos hoion to "chronotribein" Arist.Rh.1406a36 ; ouk apekrithê autêi l. answered her not a word, Ev.Matt.15.23.

c. coupled or contrasted with words expressed or understood signifying act, fact, truth, etc., mostly in a depreciatory sense, l. ergou skiê Democr. 145 ; hôsper mikron paida logois m' apatais Thgn.254 ; logôi, opp. ergôi, Democr.82, etc.; nêpioisi ou l. alla xumphorê didaskalos Id.76 ; ergôi kou logôi tekmairomai A.Pr.338 , cf. S.El.59, OC782; logôi men legousi . . ergôi de ouk apodeiknusi Hdt.4.8 ; ou logôn, phasin, hê agorê deitai, chalkôn de Herod.7.49 ; oute l. oute ergôi Lys.9.14 ; logois, opp. psêphôi, Aeschin.2.33; opp. noôi, Hdt.2.100; ou logôi mathôn E.Heracl.5 ; ek logôn, kouphou pragmatos Pl.Lg.935a ; logoisi eis to pithanon peripepemmena ib.886e, cf. Luc.Anach.19; hina mê l. oiêsthe einai, all' eidête tên alêtheian Lycurg.23 , cf. D.30.34; opp. pragma, Arist.Top.146a4; opp. bia, Id.EN1179b29, cf. 1180a5; opp. onta, Pl.Phd.100a; opp. gnôsis, 2 Ep.Cor.11.6; logôi in pretence, Hdt.1.205, Pl.R.361b,376d, Ti.27a, al.; logou heneka merely as a matter of words, allôs heneka l. elegeto Id.Cri.46d ; logou charin, opp. hôs alêthôs, Arist.Pol.1280b8; but also, let us say, for instance, Id.EN1144a33, Plb.10.46.4, Phld. Sign.29, M.Ant.4.32; logou heneka let us suppose, Pl.Tht.191c; heôs logou, mechri l., = Lat. verbo tenus, Plb.10.24.7, Epict.Ench.16: sts. without depreciatory force, the antithesis or parallelism being verbal (cf. 'word and deed'), logôi te kai sthenei S.OC68 ; en te ergôi kai l. Pl.R.382e , cf. D.S.13.101, Ev.Luc.24.19, Act.Ap.7.22, Paus.2.16.2; hosa men logôi eipon, opp. ta erga tôn prachthentôn, Th. 1.22.

2. common talk, report, tradition, hôs l. en thnêtoisin eên Batr. 8 ; l. ek paterôn Alc.71 ; ouk est' etumos l. houtos Stesich.32 ; dixos legetai l. Hdt.3.32 ; l. hup' Aiguptiôn legomenos Id.2.47 ; neon [l.] tidings, S.Ant.1289 (lyr.); ta men autoi hôrômen, ta de logoisi epunthanometha by hearsay, Hdt.2.148: also in pl., en grammasin logoi keimenoi traditions, Pl.Lg.886b.

b. rumour, epi panti l. eptoêsthai Heraclit. 87 ; audaeis l. voice of rumour, B.14.44; peri theôn diêlthen ho l. hoti . . Th.6.46; l. pareichen hôs . . Plb.3.89.3; exêlthen ho l. houtos eis tinas [p. 1059] hoti . . Ev.Jo.21.23, cf. Act.Ap.11.22; fiction, Ev.Matt.28.15.

c. mention, notice, description, ouk huei logou axion ouden worth mentioning, Hdt.4.28, cf. Plb.1.24.8, etc.; erga logou mezô beyond expression, Hdt.2.35; kreisson logou to eidos tês nosou beyond description, Th. 2.50; meizô erga ê hôs tôi l. tis an eipoi D.6.11 .

d. the talk one occasions, repute, mostly in good sense, good report, praise, honour (cf. supr. 1.4), polla pherein eiôthe l. . . ptaismata Thgn.1221 ; l. eslon akousai Pi.I.5(4).13 ; pleona . . l. Odusseos ê pathan Id.N.7.21 ; hina l. se echêi pros anthrôpôn agathos Hdt.7.5 , cf. 9.78; Troian . . hês hapantachou l. whose fame, story fills the world, E.IT517; ouk an ên l. sethen Id.Med.541 : less freq. in bad sense, evil report, l. kakothrous, kakos, S. Aj.138 (anap.), E.Heracl.165: pl., logous psithurous plassôn slanders, S.Aj.148 (anap.).

e. l. esti, echei, katechei, the story goes, c. acc. et inf., est tis l. tan Aretan naiein Simon.58.1 , cf. S.El.417; l. men est' archaios hôs . . Id.Tr.1; l. alone, E.Heracl.35; hôs l. A.Supp.230 , Pl. Phlb.65c, etc.; l. esti Hdt.7.129 ,9.26, al.; l. aien echei S.OC1573 (lyr.); hoson ho l. katechei tradition prevails, Th.1.10: also with a personal subject in the reverse construction. Kleisthenês l. echei tên Puthiên anapeisai has the credit of . . , Hdt.5.66, cf. Pl.Epin.987b, 988b; l. echonta sophias Ep.Col.2.23 , v.supr.1.4.

3. discussion, debate, deliberation, pollos ên en toisi l. Hdt.8.59 ; sunelechthêsan hoi Mêdoi es tôuto kai edidosan sphisi logon, legontes peri tôn katêkontôn Id.1.97 ; hoi Pelasgoi heôutoisi logous edidosan Id.6.138 ; polemôi mallon ê logois ta enklêmata dialuesthai Th.1.140 ; hoi peri tês eirênês l. Aeschin.2.74 ; tois exôthen l. peplêrôke ton l. [Plato] has filled his dialogue with extraneous discussions, Arist.Pol.1264b39; to mêkos tôn l. D.Chr.7.131 ; metabainôn ho l. eis tauton aphiktai our debate, Arist.EN1097a24; ho parôn l. ib.1104a11; theôn hôn nun ho l. esti discussion, Pl.Ap.26b, cf. Tht. 184a, M.Ant.8.32; tôi l. dielthein, diïenai, Pl.Prt.329c, Grg.506a, etc.; ton l. diexelthein conduct the debate, Id.Lg.893a; xunelthein es logon confer, Ar.Eq.1300: freq. in pl., es logous sunelthontes parley, Hdt. 1.82; es l. elthein tini have speech with, ib.86; es l. apikesthai tini Id.2.32 ; dia logôn ienai E.Tr.916 ; emautêi dia l. aphikomên Id.Med.872 ; es l. agein tina X.HG4.1.2 ; koinônein logôn kai dianoias Arist.EN 1170b12 .

b. right of discussion or speech, ê 'pi tôi plêthei l.; S.OC 66; l. aitêsasthai ask leave to speak, Th.3.53; l. didonai X.HG5.2.20 ; ou proutethê sphisin l. kata ton nomon ib.1.7.5; logou tuchein D.18.13 , cf. Arist.EN1095b21, Plb.18.52.1; hoi logou tous doulous aposterountes Arist.Pol.1260b5 ; doulos pephukas, ou metesti soi logou Trag.Adesp.304 ; didontas l. kai dechomenous en tôi merei Luc.Pisc.8 : hence, time allowed for a speech, en tôi emôi l. And.1.26 ,al.; en tôi heautou l. Pl.Ap.34a ; ouk elattô l. anêlôke D.18.9 .

c. dialogue, as a form of philosophical debate, hina mê machômetha en tois l. egô te kai su Pl. Cra.430d ; pros allêlous tous l. poieisthai Id.Prt.348a : hence, dialogue as a form of literature, hoi Sôkratikoi l. Arist.Po.1447b11 , Rh. 1417a20; cf. dialogos.

d. section, division of a dialogue or treatise (cf. v. 3), ho prôtos l. Pl.Prm.127d ; ho prosthen, ho parelthôn l., Id.Phlb.18e, 19b; en tois prôtois l. Arist.PA682a3 ; en tois peri kinêseôs l. in the discussion of motion (i. e. Ph.bk.8), Id.GC318a4; en tôi peri epainou l. Phld.Rh.1.219 ; branch, department, division of a system of philosophy, tên phronêsin ek triôn sunestêkenai l., tôn phusikôn kai tôn êthikôn kai tôn logikôn Chrysipp.Stoic.2.258 .

e. in pl., literature, letters, Pl.Ax.365b, Epin.975d, D.H.Comp.1,21 (but, also in pl., treatises, Plu.2.16c); hoi epi logois eudokimôtatoi Hdn.6.1.4 ; Logoi, personified, AP9.171 (Pall.).

VII. a particular utterance, saying:

1. divine utterance, oracle, Pi.P.4.59; l. mantikoi Pl. Phdr.275b ; ou gar emon erô ton l. Pl.Ap.20e ; ho l. tou theou Apoc.1.2 ,9.

2. proverb, maxim, saying, Pi.N.9.6, A.Th.218; hôd' echei l. ib.225; tond' ekainisen l. hôs . . Critias 21, cf. Pl.R.330a, Ev.Jo.4.37; ho palaios l. Pl.Phdr.240c , cf. Smp.195b, Grg.499c, Lg.757a, 1 Ep.Ti.1.15, Plu.2.1082e, Luc.Alex.9, etc.; to tou logou dê touto Herod.2.45 , cf. D.Chr.66.24, Luc.JTr.3, Alciphr.3.56, etc.: pl., Arist.EN1147a21.

3. assertion, opp. oath, S.OC651; psilôi l. bare word, opp. marturia, D.27.54.

4. express resolution, koinôi l. by common consent, Hdt.1.141,al.; epi l. toiôide, ep' hôi te . . on the following terms, Id.7.158, cf. 9.26; endexasthai ton l. Id.1.60 , cf. 9.5; l. echontes pleonektên a greedy proposal, Id.7.158: freq. in pl., terms, conditions, Id.9.33, etc.

5. word of command, behest, A.Pr.17,40 (both pl.), Pers.363; anthrôpous pithanôterous poiein logôi X.Oec.13.9 ; exebale ta pneumata logôi Ev.Matt.8.16 ; hoi deka l. the ten Commandments, LXX Ex.34.28, Ph.1.496.

VIII. thing spoken of, subject-matter (cf. 111.1 b and 2), l. touton easomen Thgn.1055 ; propepusmenos panta l. the whole matter, Hdt.1.21, cf. 111; ton eonta l. the truth of the matter, ib.95,116; metaschein tou l. to be in the secret, ib.127; mêdeni allôi ton l. touton ei^pêis Id.8.65 ; tis ên l.; S.OT684 ( = pragma, 699); peri tinos l. dielegometha subject, question, Pl.Prt.314c; [to prooimion] deigma tou l. case, Arist.Rh.1415a12, cf. 111.1b; telos de pantos tou l. psêphizontai the end of the matter was that . . , Aeschin.3.124; ouk estexe ton l. Plb.8.12.5 ; ouk esti soi meris oude klêros en tôi l. toutôi Act.Ap.8.21 ; hikanos autôi ho l. Pl.Grg.512c ; ouch hupoleipei [Gorgian] ho l. matter for talk, Arist.Rh.1418a35; mêdena l. hupolipein Isoc.4.146 ; pros logon to the point, apposite, ouden pros l. Pl.Phlb.42e , cf. Prt.344a; ean pros l. ti êi Id.Phlb.33c ; also pros logou Id.Grg.459c (s. v.l.).

2. plot of a narrative or dramatic poem, = muthos, Arist.Po.1455b17, al.

b. in Art, subject of a painting, zôgraphias logoi Philostr.VA 6.10 ; l. tês graphês Id.Im.1.25 .

3. thing talked of, event, meta tous l. toutous LXX 1 Ma.7.33 , cf. Act.Ap.15.6.

IX. expression, utterance, speech regarded formally, to apo [psuchês] rheuma dia tou stomatos ion meta phthongou l., opp. dianoia, Pl.Sph.263e; intelligent utterance, opp. phônê, Arist.Pol.1253a14; l. esti phônê sêmantikê kata sunthêkên Id.Int.16b26 , cf. Diog.Bab.Stoic.3.213; hothen (from the heart) ho l. anapempetai Stoic.2.228 , cf. 244; Protagoras was nicknamed logos, Hsch. ap. Sch.Pl.R.600c, Suid.; logou peithoi Democr.181 : in pl., eloquence, Isoc.3.3,9.11; tên en logois euruthmian Epicur.Sent.Pal.5p.69 v. d. M.; l. akribês precise language, Ar.Nu.130 (pl.), cf. Arist.Rh. 1418b1; tou mê aidomenou l. Pl.R.398d ; hêdusmenos l., of rhythmical language set to music, Arist.Po.1449b25; en panti l. in all manner of utterance, 1 Ep.Cor.1.5; en logois in orations, Arist.Po.1459a13; l. geloioi, aschêmones, ludicrous, improper speech, Id.SE182b15, Pol. 1336b14.

2. of various modes of expression, esp. artistic and literary, en te ôidais kai muthois kai logois Pl.Lg.664a ; en logôi kai en ôidais X.Cyr.1.4.25 , cf. Pl.Lg.835b; prose, opp. poiêsis, Id.R.390a; opp. psilometria, Arist.Po.1448a11; opp. emmetra, ib.1450b15 (pl.); tôi l. touto tôn metrôn (sc. to iambeion) homoiotaton einai Id.Rh.1404a31 ; in full, psiloi l. prose, ib.b33 (but psiloi l., = arguments without diagrams, Pl.Tht.165a); l. pezoi, opp. poiêtikê, D.H.Comp.6; opp. poiêmata, ib.15; koina kai poiêmatôn kai logôn Phld.Po.5.7 ; pezos l. ib.27, al.

b. of the constituents of lyric or dramatic poetry, words, to melos ek triôn . . logou te kai harmonias kai rhuthmou Pl.R.398d ; opp. praxis, Arist.Po.1454a18; dramatic dialogue, opp. ta tou chorou, ib.1449a17.

3. Gramm., phrase, complex term, opp. onoma, Id.SE 165a13; l. onomatôdês noun-phrase, Id.APo.93b30, cf. Rh.1407b27; expression, D.H.Th.2, Demetr.Eloc.92.

b. sentence, complete statement, "anthrôpos manthanei" logon einai phêis . . elachiston te kai prôton Pl.Sph.262c ; l. autotelês A.D.Synt.3.6 , D.T.634.1; rhêthênai logôi to be expressed in a sentence, Pl.Tht.202b; l. echein to be capable of being so expressed, ib.201e, cf. Arist.Rh.1404b26.

c. language, ta tou l. merê parts of speech, Chrysipp.Stoic.2.31, S.E.M.9.350, etc.; ta moria tou l. D.H.Comp.6 ; meros l. D.T.633.26 , A.D.Pron.4.6, al. (but hen meros xod.> logou one word, Id.Synt.340.10, cf. 334.22); peri tôn stoicheiôn tou l., title of work by Chrysippus.

X. the Word or Wisdom of God, personified as his agent in creation and world-government, ho pantodunamos sou l. LXX Wi.18.15 ; ho ek noos phôteinos l. huios theou Corp.Herm.1.6 , cf. Plu.2.376c; l. theou di' hou kateskeuasthê [ho kosmos] Ph.1.162; tês tou theou sophias: hê de estin ho theou l. ib.56; l. theios . . eikôn theou ib.561, cf. 501; ton tomea tôn sumpantôn [theou] l. ib.492; ton angelon hos esti l. ib.122: in NT identified with the person of Christ, en archêi ên ho l. Ev.Jo.1.1 , cf. 14, 1 Ep.Jo.2.7, Apoc.19.13; ho l. tês zôês 1 Ep.Jo.1.1 .

...még akkor is, ha Kalliklész nem így gondolja: „Hallgasd hát, mint mondani szokás, a szép szót (kalou logou).

Ou gar en logou hé baszileia tou theou, all en dünamei, az Egyház nem a gondolatban, hanem a hatalomban van, mondja PÁL.

Az evangélista és Jézus között vannak elsősorban a szem- és fültanúk (autoptai), aztán "az ige szolgái" (hüpéretai tou logou)

...az Újszövetségben a Logos : „Kezdetben vala az Ige...''

dolgok (a görög értelemben vett πραγµατα-k)

οὐκ
1Kor 13,5,1
nem
partic.neg.
οὐ, οὐκ, οὐχ
nincsenek

ἄξια * αγγλικά : value (en)
* γαλλικά : valeur (fr)

-----------

In ordinary, non-technical Greek, logos had two overlapping meanings. One meaning referred to an instance of speaking: "sentence, saying, oration"; the other meaning was the antithesis of ergon ("action" or "work"), which was commonplace. Despite the conventional translation as "word", it is not used for a word in the grammatical sense; instead, the term lexis is used. However, both logos and lexis derive from the same verb λέγω. It also means the inward intention underlying the speech act: "hypothesis, thought, grounds for belief or action." [3]

[edit] Use in ancient philosophy

[edit] Heraclitus

The writing of Heraclitus (ca. 535–475 BCE) was the first place where the word logos was given special attention in ancient Greek philosophy.[4] Though Heraclitus "quite deliberately plays on the various meanings of logos",[5] there is no compelling reason to suppose that he used it in a special technical sense, significantly different from the way it was used in ordinary Greek of his time.[6]

This LOGOS holds always but humans always prove unable to understand it, both before hearing it and when they have first heard it. For though all things come to be in accordance with this LOGOS, humans are like the inexperienced when they experience such words and deeds as I set out, distinguishing each in accordance with its nature and saying how it is. But other people fail to notice what they do when awake, just as they forget what they do while asleep. (Diels-Kranz 22B1)

For this reason it is necessary to follow what is common. But although the LOGOS is common, most people live as if they had their own private understanding. (Diels-Kranz 22B2)

Listening not to me but to the LOGOS it is wise to agree that all things are one. (Diels-Kranz 22B50)[7]

[edit] Aristotle's rhetorical logos

Aristotle defined logos as argument from reason, one of the three modes of persuasion. The other two modes are pathos (Greek: πάθος), persuasion by means of emotional appeal, and ethos, persuasion through convincing listeners of one's moral competence. An argument based on logos needs to be logical, and in fact the term logic derives from it. Logos normally implies numbers, polls, and other mathematical or scientific data.

Logos has many advantages:

* Data is hard to manipulate, so it is harder to argue against a logos argument.
* Logos makes the speaker look prepared and knowledgeable to the audience, enhancing ethos.

[edit] The Stoics

In Stoic philosophy, which began with Zeno of Citium c. 300 BCE, the logos was the active reason pervading the universe and animating it. It was conceived of as material, and is usually identified with God or Nature. The Stoics also referred to the seminal logos, ("logos spermatikos") or the law of generation in the universe, which was the principle of the active reason working in inanimate matter. Humans, too, each possess a portion of the divine logos.[8]

[edit] Philo of Alexandria

Philo (20 BC - 50 AD), a Hellenized Jew, used the term logos to mean the creative principle. Philo followed the Platonic distinction between imperfect matter and perfect idea. The logos was necessary, he taught, because God cannot come into contact with matter. He sometimes identified logos as divine wisdom. He taught that the Logos was the image of God, after which the human mind (νοῦς) was made.

 

Mik azok a kő dolgai? - sajnos ezt sem értem:(

 

"és amely az ismeretlen dolgokat felhozza, a tragédia szerint,"- na ezt hogyan értsük?

 

Igen, így sokkal érhetőbbé válik a szöveg.

 

De bizony Spyros is sokszor megpróbálja, már csak az én kedvemért is:)

 

http://www.atanaz.hu/foisk/athanaz/atan14/ata14_03.htm

 

http://www.elib.hu/05000/05025/html/

 

Szia Jürgen!

 

Most, hogy jöttél, még jobban örülök, hogy megnyitottam ezt a topikot :)

 

Mint azt már Spyros tudja rólam, én csak egy egyszerű műkedvelő ember vagyok, egy görög irodalmat szívesen, de csak magyar fordításban olvasni tudó ember. Szeretem megosztani az olvasmányélményeimet másokkal, így a bizánci kultúrát érintő olvasmányélményeimet is.

Örülök, hogy ilyen szép hivatást készülsz választani magadnak, hogy a gazdag bizánci kultúra ismerője légy. És örülök mindannak, amivel majd gazdagítani fogod ezt a topikot! Gyere, amilyen gyakran csak tudsz, s tárd elénk a kincseidet!

 

Szvsz a bizánci kultúra varázsát az sem törné meg, ha közismertté és népszerűvé válna!

 

Jávorfácska

 

 

 

Flavius Anastasius konzul diptyhonja. (517;London, Victoria and Albert Museum; diptyhon) A részletek jellegzetesen bizánci pontosságról és gazdagságról szólnak. A konzul timpanonnal díszített tribünön ül, az egyik kezében jogar, a másikkal jelt ad a cirkuszi játékok vagy kocsihajtóverseny megkezdésére.

 

www.sulinet.hu/.../8het/muvtori/muvtori8.html

Egy javítás!

"... itt nem értékek a kő dolgai...".

Helyette szerintem jobb:

"... itt nem jelentősek a kő dolgai...".

ΑΝΝΑ ΚΟΜΝΗΝΗ

ΑΛΕΧΙΑΣ

ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΣΥΝ ΤΕῼ
ΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΝΑΚΤΑ
ΚΥΡΟΝ ΑΛΕΞΙΟΝ ΤΟΝ ΚΟΜΝΗΝΟΝ
ΠΟΝΗΘΕΝ
ΠΑΡΑ ΤΗΣ ΘΥΓΑΤΡΟΣ ΑΥΤΟΥ ΚΥΡΙΑΣ ΑΝΝΗΣ
ΤΗΣ ΠΟΡΦΥΡΟΓΕΝΝΗΤΟΥ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ
Ο ΚΑΙ ΕΚΛΗΘΗ ΑΛΕΞΙΑΣ ΠΑΡ`ΑΥΤΗΣ.

Α. Ῥέων ὁ χρόνος ἀκάθεκτα καὶ ἀεί τι κινούμενος παρασύρει καὶ παραφέρει πάντα τὰ ἐν γενέσει καὶ ἐς βυθὸν ἀφανείας καταποντοῖ ὅπου μὲν οὐκ ἄξια λόγου πράγματα, ὅπου δὲ μεγάλα τε καὶ ἄξια μνήμης, καὶ τά τε ἄδηλα φύων κατὰ τὴν τραγῳδίαν καὶ τὰ φανέντα ἀποκρυπτόμενος. [...]

ANNA KOMNÉNÉ

ALEXIASZ

KÖNYV ISTEN SEGEDELMÉVEL
A MAGASSÁGOS ALEXIOSZ KOMNÉNOSZ CSÁSZÁR TETTEIRŐL,
FÁRADTSÁGOS MUNKA
LÁNYÁTÓL, AZ Ő HERCEGNŐJÉTŐL,
BÍBORBANSZÜLETETT ANNA CSÁSZÁRNŐTŐL,
ÉS AZ ALEXIASZ ELMONDATOTT TŐLE [ti. Annától].

I. Folyván az idő ellenállhatatlan és örökké mozgó valami, elragad és elvisz minden teremtett dolgot, és a homály mélységébe taszít, itt nem értékek a kő dolgai (?), ott viszont nagyok, és megvan az emlék értéke is; és amely az ismeretlen dolgokat felhozza, a tragédia szerint, a láthatókat meg elrejti. [...]

Megkoszonnenk. Turelmet kivanva, legyen sok oromod benne, bar a forditas bizony kemeny munka. Nem is gondolna, aki meg nem probalta.

Ha lesz időm bemásolok részleteket belőle, vagy az egész eddigi munkámat, de a fordítás rendkívül nehézkes, mert otthon csak egy tankönyvi szószedet van magyarul, egyébként angol és német elektronikus szótárakban keresgélek. Emiatt néha bizonytalan a magyarra fordítás.

..ezek azok a szemek, melyek ha elsetalsz a kep elott, kovetnek? :)

Komnena, Anna
Alexias
Komnena, Anna, Alexias, Regény, elbeszélés, Egyetemes történelem

Szerző(k): Komnena, Anna
Cím: Alexias
Fordító: Passuth László
Kiadás: Budapest, 1943
Kiadó: Officina
Sorozat: Officina Könyvtár
Témák: Regény, elbeszélés
Egyetemes történelem
Tartalom: "Már születésének is legendája volt, holott az első millenium körül még fejedelmi családokban sem törődtek túlsokat a leánygyermekekkel. Atyja, a nagy Komnenos Alexios. [...] Komnena Anna ((1083-1148)) fantáziája színes, majdnem asszonyi. Sohasem találtunk középkori krónikásoknál ennyire meggyőző emberábrázolásokat, mint nála s a középkori asszonyok portréját, - mellyel rendszerint adós maradt a kolostori krónikaíró, - ily pompásan egyetlen egykorú sem vázolta fel."

Medieval Sourcebook:
Anna Comnena:
The Alexiad

http://www.fordham.edu/halsall/basis/annacomnena-alexiad.html

Megosztanad velunk a forditasod, es a kozben szerzett tapasztalataidat?

Anna Comnena Hist. : Alexias : Book p, chapter t, section 1, line 1

ΠΡΟΟΙΜΙΟΝ
Ῥέων ὁ χρόνος ἀκάθεκτα καὶ ἀεί τι κινούμενος
παρασύρει καὶ παραφέρει πάντα τὰ ἐν γενέσει καὶ ἐς βυθὸν
ἀφανείας καταποντοῖ ὅπου μὲν οὐκ ἄξια λόγου πράγματα,
ὅπου δὲ μεγάλα τε καὶ ἄξια μνήμης, καὶ τά τε ἄδηλα φύων
κατὰ τὴν τραγῳδίαν καὶ τὰ φανέντα ἀποκρυπτόμενος. Ἀλλ'
ὅ γε λόγος ὁ τῆς ἱστορίας ἔρυμα καρτερώτατον γίνεται τῷ τοῦ
χρόνου ῥεύματι καὶ ἵστησι τρόπον τινὰ τὴν ἀκάθεκτον τού-
του ῥοὴν καὶ τὰ ἐν αὐτῷ γινόμενα πάντα, ὁπόσα ὑπερ-
είληφε, ξυνέχει καὶ περισφίγγει καὶ οὐκ ἐᾷ διολισθαίνειν
εἰς λήθης βυθούς. Ταῦτα δὲ διεγνωκυῖα ἐγὼ Ἄννα,
θυγάτηρ μὲν τῶν βασιλέων Ἀλεξίου καὶ Εἰρήνης, πορφύρας
τιθήνημά τε καὶ γέννημα, οὐ γραμμάτων οὐκ ἄμοιρος, ἀλλὰ
καὶ τὸ Ἑλληνίζειν ἐς ἄκρον ἐσπουδακυῖα καὶ ῥητορικῆς οὐκ
ἀμελετήτως ἔχουσα καὶ τὰς Ἀριστοτελικὰς τέχνας εὖ ἀνα-
λεξαμένη καὶ τοὺς Πλάτωνος διαλόγους καὶ τὸν νοῦν ἀπὸ
τῆς τετρακτύος τῶν μαθημάτων πυκάσασα (δεῖ γὰρ ἐξορ-
χεῖσθαι ταῦτα, καὶ οὐ περιαυτολογία τὸ πρᾶγμα, ὅσα ἡ
φύσις καὶ ἡ περὶ τὰς ἐπιστήμας σπουδὴ δέδωκε καὶ ὁ Θεὸς
ἄνωθεν ἐπεβράβευσε καὶ ὁ καιρὸς συνεισήνεγκε) βούλομαι
διὰ τῆσδέ μου τῆς γραφῆς τὰς πράξεις ἀφηγήσασθαι τοὐ-
μοῦ πατρὸς οὐκ ἀξίας σιγῇ παραδοθῆναι οὐδὲ τῷ ῥεύματι
τοῦ χρόνου παρασυρῆναι καθάπερ εἰς πέλαγος ἀμνημοσύνης,
ὅσας τε τῶν σκήπτρων ἐπειλημμένος κατεπράξατο καὶ
ὅσας πρὸ τοῦ διαδήματος ἔδρασεν ἑτέροις βασιλεῦσιν ὑπη-
ρετούμενος.


ANNA COMNENA Hist.
(A.D. 11­12: Constantinopolitana)


Alexias, ed. B. Leib, Anna Comnène. Alexiade, 3 vols.
Paris: Les Belles Lettres, 1:1937

Sziasztok!

Mivel bizantinológiával akarok majd foglalkozni, elkezdtem érdeklődni a bizánci irodalom, azon belül is a történetírás iránt. Kedvtelésből és saját képességeim tesztelgetéséből elkezdtem lefordítani Anna Komnéné Alexiasz c. művét.

Nagyon jó ötlet ez a topik, mivel szerintem Bizánc alaptalanul van elhanyagolva Magyarországon, bár talán pont ez adja varázsát.

www.livius.org/vi-vr/villa/villa_nile.html

Theophylactus Simocatta Epist. et Hist. : Historiae : Book-dialogue-index 7, chapter 16, section 1, line 1

Κατὰ τοῦτον δὴ τὸν ἐνιαυτὸν τὴν Αἰγυπτιακὴν
ἐπαρχότητα Μηνᾶ διανύοντος, πρὸς τοῖς ῥείθροις τοῦ Νείλου
παραδόξων τινῶν ἐπιφάνεια γίνεται. ἐδέησε γὰρ τὸν ἐπιβεβη-
κότα τῆς τῶν Αἰγυπτίων ἀρχῆς ἀφικέσθαι ἐπὶ τὸ λεγόμενον
Δέλτα· τόπος δὲ οὗτος ἐκ τοῦ σχήματος τοῦ χώρου τὴν
ὀνομασίαν ἀπολαβών. τοίνυν περὶ πρώτην ἕω ἐπὶ τὰς ὄχθας
τοῦ ποταμοῦ ποιουμένου τοῦ ἡγεμόνος τὴν πάροδον, ἄνεισιν
ἐκ τῶν λαγόνων τοῦ ποταμοῦ ἀνὴρ κατάπληκτος τῷ μεγέθει,
τὸ πρόσωπον γίγασιν ἐμφερής, τὸ βλέμμα δριμύς, τὴν κόμην
ἐπίξανθος μεμιγμένῃ τινὶ πολιᾷ, τὴν παρειὰν τοῖς εὐσωμα-
τοῦσι καὶ πρὸς τὰς παλαίστρας γινομένοις παρεοικώς, τὴν
ψύαν τοῖς ναυτικοῖς ἐμφερής, εὔστερνος, τὰ νῶτα ἡρωϊκός,
τοὺς βραχίονας ἰσχυρός. ἀλλὰ μέχρι τῆς κύστεως τὴν ἱστορίαν
παρείχετο, τὰ δὲ λοιπὰ μέλη τοῦ σώματος ἡ τῶν ὑδάτων
φύσις ἀπέκρυπτεν· ἐῴκει γὰρ αἰσχυνομένῳ ἀνδρὶ τὰ παιδουργὰ
τοῖς τοῦ θεάτρου ἐπιδείξασθαι μόρια. τοῦτον ὁ τῆς Ἀλε-
ξανδρείας ἡγεμὼν θεασάμενος ἔβαλλε τοῖς ὅρκοις πυκνῶς.
ἃ δὲ ἔλεγεν ἐκεῖνος, ταῦτά ἐστιν, εἰ μὲν δαιμονίων τινῶν
καθέστηκεν ἐπιφοίτησις, ἀβλαβῶς καταλῦσαι τὸ θέατρον καὶ
τὴν ἠρεμίαν ἀσπάσασθαι τὸ φαινόμενον· εἰ δὲ δημιουργικαὶ
φροντίδες τινὲς τοῦτον δὴ τὸν ὁρώμενον προηνέγκαντο, τὰ
τῆς θεωρίας μὴ λῦσαι πρὶν πάντας ἐμφορηθῆναι τῆς παρα-
δόξου ταύτης ὁράσεως. λόγος δὲ ἐκεῖνον αὐτὸν πεφυκέναι
τὸν Νεῖλον, ὃν εἰώθασι ποιητῶν ἀναπλάττεσθαι ῥήματα. τὸ
μὲν οὖν Νειλῷον ζῶον ἐκεῖνο (εἰπεῖν γὰρ ἄνθρωπον οὔπω
τεθάρρηκα) τοῖς ὅρκοις κατεπᾳδόμενον ἐς τὸ φανερὸν διήρκει
καὶ τὴν τοῦ σώματος ἐμφάνειαν τοῖς πᾶσι παρείχετο. τρίτῃ
δὲ ἕῳ καὶ ἄνεισιν εὐθὺς ἐκ τῆς τῶν ὑδάτων κοιλίας καὶ
θηλύμορφον ζῶον· τὴν γὰρ φύσιν ἐδήλου ἡ πρόσοψις οἵ
τε μαζοὶ καὶ αἱ τοῦ προσώπου λειότητες ἥ τε κόμη καὶ
ἅπασα ἡ τοῦ φαινομένου σώματος σύνταξις, αἵ τε περιπλοκαὶ
καὶ τὰ ἔκλυτα. ἔλαμπε δὲ τῇ ὥρᾳ τὸ γύναιον. ἡ δὲ κόμη
τῷ θήλει λίαν μελάντερος. ἦν δὲ τὸ ζῶον τὸ πρόσωπον
ἔκλευκον, εὔριν, τὴν χεῖρα εὐδάκτυλον, τοῖς χείλεσιν εὔκοσμον.
ἐσφρίγα δὲ τῷ μαζῷ, καὶ τῇ φαντασίᾳ τὸ τιτθίον ἐδόκει
ἄρτι ὑπὸ τῆς ἥβης προκύψαι μικρόν. τὰ δὲ ἐγκόλπια τοῦ
γυναίου ἀνιστόρητα ἡ τῶν ὑδάτων φύσις ἐφύλαττεν, τῆς
εὐνῆς τὰ μυστήρια ὥσπερ ἀμυήτους τινὰς τῶν ἀπορρήτων
τοὺς θεατὰς ἀποκρύπτουσα. ἡ μὲν οὖν περίπολος τάξις ὅ
τε ἡγεμὼν μέχρι τοῦ κλῖναι τὸν ἥλιον ἐψυχαγώγει τὰ ὄμματα.
ἡλίου δὲ κλίναντος κατέδυσαν τὰ ὁρώμενα εἰς τοὺς ἀπ'
ἀρχῆς τῶν ὑδάτων πυθμένας, ἀφωνίᾳ τὴν ἐπίδειξιν συστη-
σάμενα· ἀφθόγγῳ γὰρ σιωπῇ τὴν ἱστορίαν τοῖς ἐρασταῖς
ἐπεδείξαντο.
Οὐκ ἂν δὲ περιοψόμεθα ταῦτα δὴ τὰ παράδοξα διη-
γήματα, ἃ περὶ τούτου δὴ τοῦ ποταμοῦ καὶ τοῖς πρὸ ἡμῶν
πεφιλοσόφηται ἄριστα· ἕλκοντες γὰρ τὸ γένος ἐντεῦθεν
εἰκότως τοῖς περὶ τοῦ Νείλου διηγήμασιν οὐκ ἀπροσφόρως
φιλοχωρήσωμεν. περὶ μὲν τοῦ Ἄπιδος Ἡροδότῳ παραχωρη-
τέον τῷ πολυπράγμονι, περὶ δὲ τῶν ἀνθρωπομόρφων καὶ
Νειλῴων ζώων καὶ τοῖς πάλαι ἱστόρηται. τίνος δὲ σημαν-
τικὸν ἡ τούτων ἐνδημία καθέστηκεν, εἰπεῖν ἐθάρρησεν ὁ
Λυδός, τῶν ἄλλων λίαν νεώτερος καθεστώς, ὃς κατὰ τοὺς
χρόνους ἐγνωρίζετο Ἰουστινιανοῦ τοῦ αὐτοκράτορος. ἡμεῖς
δέ τι μικρὸν τὴν συνέχειαν ὑποκλέψαντες περὶ τῶν θερινῶν
ἀναβάσεων τοῦ Νείλου διέξιμεν, τὰ ἐπισημότερα τῶν ἱστοριῶν
διηγήματα ἀξιολόγῳ μνήμῃ τινὶ τοῖς ἀκροάμασι προβαλλόμενοι.


THEOPHYLACTUS SIMOCATTA Epist. et Hist.
vel Theophylactus Simocattes
(A.D. 7: Aegyptius, Constantinopolitanus)


Historiae, ed. C. de Boor, Theophylacti Simocattae historiae.
Leipzig: Teubner, 1887

Theophylactus Simocatta Epist. et Hist. : Historiae : Book-dialogue-index 7, chapter 17, section 6, line 1

οἱ μὲν οὖν κατ' Αἴγυπτον
ἱερεῖς ἀπὸ τοῦ περιρρέοντος τὴν οἰκουμένην ὠκεανοῦ φασὶ
τὸν Νεῖλον λαμβάνειν τὴν σύστασιν, λέγοντες μὲν οὐδὲν
ἀληθές, ἀπορίᾳ δὲ λύοντες τὴν ἀπορίαν, καὶ λόγον φέροντες
εἰς πίστιν πολλῆς προσδεόμενον πίστεως, ὀρφανὴν τὴν διήγησιν
καταλιμπάνοντες βεβαιώσεως. τῶν δὲ Τρωγλοδυτῶν οἱ μετα-
ναστάντες ἐκ τῶν ἄνωθεν τόπων, οἱ καὶ Βόλγιοι προσαγο-
ρευόμενοι, λέγουσιν ἐμφάσεις εἶναί τινας περὶ τοὺς τόπους
ἐκείνους, ἐξ ὧν ἄν τις συλλογίσοιτο διότι πολλῶν πηγῶν
εἰς ἕνα τόπον ἀθροιζομένων τὸ ῥεῦμα τοῦ Νείλου συνίσταται.
ἀμέλει καὶ πολυγονώτατον αὐτὸν ὑπὲρ ἅπαντας τοὺς κατὰ
τὴν οἰκουμένην ποταμοὺς πεφυκέναι φασίν. οἱ δὲ κατοι-
κοῦντες τὴν νῆσον τὴν ὀνομαζομένην Μερόην (αὕτη δὲ ἐπὶ
τὸ Νειλῷον ἵδρυται ῥεῖθρον) τὸν ποταμὸν κεκλήκασιν Ἀστα-
ποῦν, ὅπερ ἐστὶ μεθερμηνευόμενον εἰς τὴν τῶν Ἑλλήνων
διάλεκτον ἐκ τοῦ σκότους ὕδωρ· ἀκαταληψίᾳ γὰρ οὗτοι ἀνατι-
θέασι τοῦ ποταμοῦ τούτου τὴν φύσιν. Θαλῆς μὲν οὖν εἷς
τῶν ἑπτὰ σοφῶν ὀνομαζόμενος φησὶ τοὺς ἐτησίας ἀντιπνέοντας
ταῖς ἐκβολαῖς τοῦ ποταμοῦ κωλύειν εἰς τὴν θάλασσαν προ-
χεῖσθαι τὸ ῥεῖθρον, καὶ διὰ τοῦτο αὐτὸν πληρούμενον ἐπι-
κλύζειν ταπεινὴν οὖσαν καὶ πεδιάδα τὴν Αἴγυπτον. τοῦ δὲ
λόγου τούτου καίπερ εἶναι δοκοῦντος πιθανοῦ ῥᾴδιον ἐξελέγξαι
τὸ ψεῦδος· εἰ γὰρ ἦν ἀληθὲς τὸ λεγόμενον, ἅπαντες οἱ
ποταμοὶ οἱ τοῖς ἐτησίαις ἐναντίας κεκτημένοι τὰς ἐκβολὰς
ἂν ἐποιοῦντο τὴν ὁμοίαν ἀνάβασιν. Ἀναξαγόρας δὲ ὁ προσα-
γορευόμενος φυσικὸς τὴν τηκομένην κατὰ τὴν Αἰθιοπίαν
χιόνα τῆς τοῦ ποταμοῦ πληρώσεως ὑπάρχειν αἰτίαν ἐδόξασεν·
ᾧ καὶ ὁ τραγῳδοποιὸς Εὐριπίδης πειθόμενος ἐν τοῖς ἑαυτοῦ
ποιήμασι τοῦτο συντέταχεν. ταύτην μὲν οὖν τὴν ἀπόφασιν
οὐ πολλῆς ἀντιθέσεως δεῖσθαί φαμεν, φανεροῦ καθεστῶτος
τοῦ ψεύδους· διὰ γὰρ τὴν ὑπεροχὴν τῶν καυμάτων ἀδύνατον
χιόνα περὶ τὴν Αἰθιοπίαν συνίστασθαι· καθόλου γὰρ περὶ
τοὺς τόπους ἐκείνους οὐ πάγος, οὐ ψῦχος οὔτε ὅλως χειμῶνος
ἔμφασις πέφυκεν, καὶ μάλιστα τροπαῖς θεριναῖς. εἰ δὲ καί
τις εἴποι τῷ τῆς συγχωρήσεως τρόπῳ εἶναι πλήθη χιόνων
κατὰ τὴν Αἰθιοπίαν, καὶ αὖθις ἐλέγχεται τοῦ προλεχθέντος
δοκιμωτάτως τὸ ἐξίτηλον. ἅπας γὰρ ποταμὸς ἀπὸ χιόνος τὴν
περιουσίαν λαχὼν ὁμολογουμένως αὔρας ψυχρὰς ἀναδίδωσιν,
ἀλλὰ καὶ τὸν ἀέρα παχύνειν πέφυκεν· περὶ δὲ τὸν Νεῖλον
τὸν ποταμὸν οὔτε νέφους ὑπόστασιν ἔστιν εὑρεῖν οὔτε αὔρας
ψυχρὰς οὔτε παχυνομένην τοῦ ἀέρος τὴν φύσιν. Ἡρόδοτος
δὲ τὸν Νεῖλον εἶναι μὲν τηλικοῦτόν φησιν ὁποῖός τις καὶ
φαίνεται κατὰ τὴν πλήρωσιν, χειμῶνος δὲ ὥρᾳ τὸν ἥλιον
κατὰ τὴν Λιβύην φερόμενον ἐπισπᾶσθαι πρὸς ἑαυτὸν ὑγρᾶς
οὐσίας συστήματα ἐκ τῶν Νειλῴων ὑδάτων, κἀντεῦθεν
χειμῶνος ὥρᾳ ἥττονα γίνεσθαι τὸν ποταμόν· τοῦ δὲ θέρους
ἐπιστάντος, καὶ πρὸς τὰς ἄρκτους ποιουμένου <τοῦ ἡλίου>
τὴν βάδισιν, ἀναξηραίνειν καὶ ταπεινοῦν τοὺς περὶ τὴν
Ἑλλάδα ποταμοὺς πεφυκότας· διὰ τοῦτο μὴ παράδοξον κα-
θεστάναι τὴν περὶ τὰς θερινὰς τροπὰς τοῦ Αἰγυπτίου
πλήρωσιν ποταμοῦ. ἀλλ' αἰδοῖ τῆς φιλομαθείας τοῦ ἀνδρὸς
οὐ διεξοδικῶς κατηγοροῦμεν τοῦ σφάλματος. εἰ γὰρ ταῦτα
σύμφωνα τοῖς ἀληθέσι καθίστατο, πάντως ἂν καὶ ἀπὸ τῶν
ἄλλων κατὰ τὴν Λιβύην ποταμῶν ὁ ἥλιος ἀνελάμβανεν, καὶ
ἀδελφὰ τῶν παθημάτων τοῦ Νείλου καὶ οἱ τῆς Λιβύης
ὑπέμενον ποταμοί. ἀλλὰ μὴν τοιοῦτον οὐδὲν περὶ τοὺς
Λίβυας ποταμοὺς ἔστι θεάσασθαι. οὐκοῦν ὁ συγγραφεὺς
ἀποσχεδιάζει τὸν λόγον. Δημόκριτος δὲ ὁ τῆς φύσεως ἀδελφὸς
περὶ τὰς ἄρκτους ὥρᾳ χειμῶνος καταφέρεσθαι πολλὴν διαβε-
βαιοῦται χιόνα, θέρους δὲ ὑπόντος ὑπὸ τῆς αἰθάλης δια-
λύεσθαι ταύτην, ἔνθεν φησὶ γίνεσθαι τηκεδόνα πολλήν, καὶ
διὰ τοῦτο τίκτεσθαι πολλὰ νέφη παχύτερα περὶ τοὺς μετεω-
ροτέρους τῶν τόπων, δαψιλοῦς τῆς ἀναθυμιάσεως αἰρομένης
πρὸς ὕψος. ταῦτα δὲ ὑπὸ τῶν ἐτησίων ἐλαύνεσθαι, μέχρις
ἂν προσπέσῃ τοῖς μεγίστοις ὄρεσι τῶν περὶ τὴν οἰκουμένην·
εἶναι δὲ ταῦτα περὶ τὴν Αἰθιοπίαν. ἔπειτά πως τοιούτοις
οὖσιν ὑψηλοῖς βιαίως θραυόμενα παμμεγέθεις ὄμβρους γεννᾶν,
ἐξ ὧν πληροῦσθαι τὸν ποταμὸν κατισχυρίζεται περὶ τὰς τῶν
ἐτησίων ἀνέμων πνοάς. ἀλλ' οὐ πιστευτέον αὐτῷ· ὁ γὰρ
Νεῖλος ἄρχεται μὲν πληροῦσθαι κατὰ τὰς τροπὰς ὡς ἔπος
εἰπεῖν τὰς θερινάς, οὔπω τῶν ἐτησίων πνεόντων, λήγει δὲ
ὕστερον ἰσημερίας φθινοπωρινῆς, πάλαι προπεπαυμένων τῶν
εἰρημένων ἀνέμων. τὴν μὲν οὖν ἐπίνοιαν τοῦ Δημοκρίτου
ἀποδεκτέον, τοῖς δὲ λόγοις αὐτοῦ οὐδαμῶς πιστευτέον.
Ἔφορος δὲ ξένην αἰτίαν τινὰ περιίστησιν. φησὶ δὴ τὴν
Αἴγυπτον ἅπασαν ποταμόχωστον εἶναι, ἀλλὰ μὴν καὶ ψυχράν,
ἔτι δὲ καὶ κισηρώδη τὴν φύσιν, ῥαγάδας τε μεγάλας καὶ
διηνεκεῖς ἔχειν, καὶ διὰ τούτων εἰς ἑαυτὴν ἀναλαμβάνειν
πλῆθος ὑγρότητος, καὶ κατὰ μὲν τὴν χειμερίαν ὥραν τοῦτο
συνέχειν ἐν ἑαυτῇ, θερινῶν δὲ ἀπαρχομένων τροπῶν ὥσπερ
ἱδρῶτάς τινας ἐξ αὐτῆς πανταχόθεν ὑπεῖναι, καὶ διὰ τοῦτο
πληροῦν τὸν ποταμόν. ὁ μὲν οὖν Ἔφορος δῆλός ἐστι μὴ
μόνον <οὐ> τεθεαμένος τὴν Αἴγυπτον, ἀλλὰ μηδὲ παρὰ τῶν
ἰδόντων τὰ κατὰ τὴν χώραν ταύτην ἐπιμελῶς πεπυσμένος.
πρῶτον μὲν γάρ, εἴπερ ἐξ αὐτῆς τῆς Αἰγύπτου ὁ Νεῖλος
τὴν αὔξησιν ἀπελάμβανεν, οὐκ ἂν ἐν τοῖς ἀνωτέρω μέρεσιν
ἐπληροῦτο, διὰ πετρώδους καὶ στερεᾶς χώρας φερόμενος·
νῦν δὲ πλείω τῶν ἑξακισχιλίων σταδίων διὰ τῆς Αἰθιοπίας
διαρρέων ἔχει τὴν αὔξησιν πρὶν ἢ ψαύσῃ τῆς Αἰγύπτου.
ἔπειτα εἰ μὲν τὸ ῥεῦμα τοῦ Νείλου ταπεινότερον ἦν τῶν
κατὰ τὴν ποταμόχωστον γῆν ἀραιωμάτων, ἐπιπολαίους ἂν
εἶναι τὰς ῥαγάδας συνέβαινεν, καθ' ἃς ἀδύνατον ἦν δια-
βαίνειν τοσοῦτον πλῆθος ὑδάτων· εἰ δὲ ὑψηλότερον τόπον
ἐπεῖχεν ὁ ποταμὸς τῶν ἀραιωμάτων, ἀδύνατον ἦν ἐκ τῶν
ταπεινοτέρων κοιλωμάτων εἰς τὴν ὑψηλοτέραν ἐπιφάνειαν
τὴν τῶν ὑδάτων σύρρευσιν γίνεσθαι. καθόλου δὲ τίς ἂν
δυνατὸν ἡγήσοιτο τοὺς ἐκ τῶν κατὰ τὴν γῆν ἀραιωμάτων
ἱδρῶτας τοσαύτην αὔξησιν τῷ ποταμῷ εἰσποιεῖν, ὥστε ὑπ'
αὐτοῦ σχεδὸν πᾶσαν τὴν Αἴγυπτον ἐπικλύζεσθαι; ἀφίημι
γὰρ καὶ τὸ ψεῦδος τῆς τε ποταμοχώστου γῆς καὶ τῶν ἐν
τοῖς ἀραιώμασι τηκομένων ὑδάτων, ἐπιφανῶν ὄντων τῶν ἐν
τούτοις ἐλέγχων. ὁ μὲν γὰρ Μαίανδρος ποταμὸς κατὰ τὴν
Ἀσίαν πολλὴν χώραν πεποίηκε ποταμόχωστον· καίπερ τῶν
συμβαινόντων περὶ τὴν ἀναπλήρωσιν τοῦ Νείλου τὸ σύνολον
οὐδὲν θεωρεῖς γινόμενον. ἀλλὰ καὶ περὶ τὴν Ἀκαρνανίαν
ὁ καλούμενος Ἀχελῷος ποταμὸς περί τε τὴν Βοιωτίαν ὁ
Κηφισὸς ἐκ τῶν Φωκέων οὐκ ὀλίγην χώραν προσέχωσαν, ἐφ'
ὧν ἀμφοτέρων ἐλέγχεται φανερῶς τοῦ Ἐφόρου τὸ ψεῦδος.
καὶ ταῦτα μὲν πρὸς τὸν Ἔφορον· τῶν δὲ ἐν Μέμφιδι φιλο-
σόφων τινὲς ἐπεχείρησαν αἰτίαν φέρειν τῆς πληρώσεως ταύτην.
φασὶ διαιρεῖσθαι εἰς τρία τὴν γῆν, καὶ ἓν μὲν ὑπεῖναι τὸ
κατὰ τὴν ἡμετέραν οἰκουμένην (δέον γὰρ οὕτως εἰπεῖν),
ἕτερον δὲ τὸ τούτοις τοῖς τόποις ἀντιπεπονθὸς ταῖς ὥραις,
τὸ δὲ τρίτον μεταξὺ κεῖσθαι τούτων, ὑπάρχειν δὲ καὶ διὰ
καῦμα λίαν ἀοίκητον. εἰ μὲν οὖν ὁ Νεῖλος ἐποιεῖτο τὰς
ἀναβάσεις κατὰ τὸν τοῦ χειμῶνος καιρόν, δῆλον ὑπῆρχεν
ὡς ἐπὶ τῆς καθ' ἡμᾶς ζώνης λαμβάνει τὴν σύρρευσιν, διὰ
τὸ περὶ τούτους τοὺς καιροὺς μάλιστα γίνεσθαι παρ' ἡμῖν
τὰς ἐπομβρίας. ἐπεὶ δὲ τοὐναντίον περὶ τὸ θέρος πληροῦται,
πιθανὸν εἶναι κατὰ τοὺς ἀντικειμένους τόπους γεννᾶσθαι
τοὺς χειμῶνας, καὶ τὸ πλεονάζον τῶν κατ' ἐκείνους τοὺς
τόπους ὑδάτων εἰς τὴν καθ' ἡμᾶς γίνεσθαι οἰκουμένην.
διὸ καὶ πρὸς τὰς πηγὰς τοῦ Νείλου μηδένα δύνασθαι
παρελθεῖν, ὡς ἂν ἐκ τῆς ἐναντίας ζώνης διὰ τῆς ἀοικήτου
φερομένου τοῦ ποταμοῦ. μαρτυρεῖν δὲ τούτοις καὶ τὴν
ὑπερβολὴν τῆς γλυκύτητος τοῦ κατὰ τὸν Νεῖλον ὕδατος·
διὰ γὰρ τῆς κεκαυμένης αὐτὸν ῥέοντά φασι λίαν καθέψεσθαι
καὶ διὰ τοῦτο γλυκύτατον εἶναι πάντων τῶν ποταμῶν, ἅτε
δὴ φύσει τοῦ πυρώδους ἅπαν τὸ ὑγρὸν ἀπογλυκαίνοντος.
ἡμεῖς δὲ καὶ πρὸς τοῦτο λέξομεν. ἀδύνατον γὰρ εἶναί φαμεν
ποταμὸν ἐκ τῆς ἀντικειμένης οἰκουμένης εἰς τὴν ἡμετέραν
ἀναφέρεσθαι γῆν, καὶ μάλιστα εἴ τις ὑπόθοιτο σφαιροειδῆ
τὴν γῆν πεφυκέναι. πῶς γὰρ μόνος ὁ Νεῖλος ἐξ ἐκείνης
φέρεται τῆς οἰκουμένης πρὸς τοὺς τόπους τοὺς καθ' ἡμᾶς;
εἰκὸς γὰρ εἶναι καὶ ἑτέρους ποταμούς, καθάπερ καὶ παρ'
ἡμῖν. ἀλλὰ καὶ ἡ περὶ τῆς τοῦ ποταμοῦ τούτου γλυκύτητος
αἰτία παντελῶς ἄλογος καὶ ἀναπόδεικτος πάντῃ καθέστηκεν.
εἰ γὰρ καθεψόμενος ὑπὸ τῶν καυμάτων ὁ ποταμὸς ἐγλυκαί-
νετο, πολύγονος οὐκ ἂν ὑπῆρχέ ποτε, οὐδὲ ποικίλας ἰχθύων
καὶ θηρίων ἰδέας ἐκέκτητο· πᾶν γὰρ ὕδωρ ἀπὸ τῆς πυρώ-
δους οὐσίας ἀλλοιωθὲν ἀλλότριόν ἐστι ζωογονίας. διόπερ
τῇ παρεισαγομένῃ καθεψήσει τῆς φύσεως τοῦ Νείλου παντά-
πασιν ἐναντιουμένης, ψευδεῖς τὰς εἰρημένας αἰτίας τῆς πληρώ-
σεως ἡγητέον. Οἰνοπίδης δὲ[οι] ταῦτά φησιν, κατὰ μὲν τὴν
θερινὴν ὥραν τὰ ὕδατα τὰ κατὰ τὴν γῆν εἶναι ψυχρά, τοῦ
δὲ χειμῶνος ἐναντίως θερμά. καὶ τοῦτο δῆλον ἐκ τῆς τῶν
βαθέων φρεάτων κατανοήσεως· κατὰ γὰρ τὴν τοῦ χειμῶνος
ἀκμὴν θερμὰ τὰ ἐν τοῖς βαθυτάτοις φρέασιν εὑρίσκεται
ὕδατα, θέρους δὲ ὑπόντος τοὐναντίον. διὸ καὶ τὸν Νεῖλον
εὐλόγως κατὰ μὲν τὸν χειμῶνα μικρὸν εἶναι καὶ συστέλλε-
σθαι διὰ τὸ τὴν μὲν κατὰ γῆν θερμασίαν τὸ πολὺ τῆς
ὑγρᾶς οὐσίας ἀναλίσκειν, ὄμβρους δὲ κατὰ τὴν Αἴγυπτον
μὴ γίνεσθαι, κατὰ δὲ τὸ θέρος μηκέτι τῆς κατὰ τὴν γῆν
ἀπαναλώσεως γινομένης ἐν τοῖς κατὰ βάθος τόποις πληροῦ-
σθαι τὴν κατὰ φύσιν αὐτοῦ ῥύμην ἀνεμποδίστως. ἀλλὰ καὶ
πρὸς τοῦτο ῥητέον. πολλοὶ ποταμοὶ τῶν κατὰ τὴν Λιβύην
ὁμοίως μὲν κείμενοι τοῖς στόμασιν, παραπλησίως δὲ τὰς
ῥύσεις ποιούμενοι, οὐκ ἔχουσι τὴν ἀνάβασιν τῷ Νείλῳ ἀνά-
λογον· τοὐναντίον γὰρ ἐν μὲν τῷ χειμῶνι πληρούμενοι, ἐν
δὲ τῷ θέρει λήγοντες ἐλέγχουσι τοῦ Οἰνοπίδου τὸ ψεῦδος.
Ἀγαθαρχίδης δὲ ὁ Κνίδιος μόνος τοῦ κρασπέδου τῆς ἀλη-
θείας κεκράτηκεν. ἔφησε γὰρ ἀν' ἔτος ἕκαστον ἐν τοῖς κατὰ
τὴν Αἰθιοπίαν μεγάλους καὶ συνεχεῖς γίνεσθαι ὄμβρους ἀπὸ
θερινῶν τροπῶν μέχρι τῆς ἰσημερίας τῆς ἐν μετοπώρῳ γινο-
μένης καθ' ἕκαστα. εὐλόγως οὖν τὸν Νεῖλον ἐν μὲν τῷ
χειμῶνι συστέλλεσθαι, κατὰ φύσιν ἔχοντα ῥύσιν ἀπὸ μόνων
τῶν πηγῶν τῶν ἑαυτοῦ, κατὰ δὲ τὸ θέρος διὰ τοὺς ἐκχεο-
μένους ὄμβρους λαμβάνειν τὴν αὔξησιν. μαρτύριον δὲ τοῖς
ὑπ' αὐτοῦ λεγομένοις καὶ τὸ γινόμενον περί τινας τόπους
τῆς Ἀσίας προφέρεται. πρὸς μὲν γὰρ τοῖς τόποις τῆς
Σκυθίας τῆς πρὸς τὸν Καύκασον παρακεχωρηκότος χρόνου
καθ' ἕκαστον ἔτος γίνεσθαι νιφετοὺς ἐξαισίους, καὶ τοῦτο
συνεχῶς ἐπὶ πλείστας ἡμέρας· ἐν δὲ τοῖς πρὸς βορρᾶν ἀπε-
στραμμένοις μέρεσι τῆς Ἰνδικῆς ὡρισμένοις καιροῖς καὶ χάλαζαν
καταφέρεσθαι τῷ μεγέθει καὶ τῷ πλήθει μεγάλην. ἀλλὰ καὶ
περὶ τὸν ποταμὸν τὸν Ὑδάσπην ἀρχομένου θέρους ὄμβρους
γίνεσθαι συνεχεῖς, κατὰ δὲ τὴν Αἰθιοπίαν μεθ' ἡμέρας τινὰς
ταὐτὸ συμβαίνειν, καὶ ταύτην τὴν ὑπόστασιν κυκλουμένην
ἀεὶ τοὺς συνεχεῖς τόπους χειμάζειν. οὐδὲν οὖν εἶναι παρά-
δοξον καὶ κατὰ τὴν Αἰθιοπίαν τὴν οἰκουμένην ὑπὲρ Αἰγύ-
πτου συνεχεῖς ἐν τοῖς ὄρεσι καταρράττοντας ὄμβρους ἐν τῷ
θέρει πληροῦν τὸν ποταμόν, ἄλλως τε καὶ τῆς ἐναργείας
αὐτῆς μαρτυρούσης ὑπὸ τῶν περὶ τοὺς τόπους οἰκούντων
βαρβάρων. εἰ δὲ τοῖς παρ' ἡμῖν γινομένοις ἐναντίαν ἔχει
τὰ λεγόμενα φύσιν, οὐ διὰ τοῦτο ἀπιστητέον· καὶ γὰρ τὸν
νότον παρ' ἡμῖν μὲν εἶναι χειμέριον, περὶ δὲ τὴν Αἰθιοπίαν
αἴθριον ὑπάρχειν, καὶ τὰς βορείους πνοὰς περὶ μὲν τὴν
Εὐρώπην εὐτόνους εἶναι, κατ' ἐκείνην δὲ τὴν χώραν βληχρὰς
καὶ ἀτόνους καὶ παντελῶς ἀσθενεῖς. καὶ τοῦ ἡλίου πρὸς τὸν
βόρειον ἀποκλίνοντος πόλον συμβαίνει τοὺς ὄμβρους τῷ παρ'
ἡμῖν θέρει τῇ Αἰθιοπίᾳ προσγίνεσθαι, καὶ ἐντεῦθεν λαμβάνειν
τὸν Νεῖλον τὴν αὔξησιν, καὶ ἔμπαλιν πρὸς τὸν νότιον ἀνα-
ζεύξαντος πόλον πρὸς συστολὴν τὸν Νεῖλον ὁρᾶν.
Περὶ μὲν οὖν τῆς πληρώσεως τοῦ ποταμοῦ ἐπὶ τοσοῦτον,
ἵνα μὴ τὸν σκοπὸν τῆς ἱστορίας νοθεύσωμεν· ἤδη δὲ ὑπενέγ-
και ἀκόλουθα τῶν ἀφηγημάτων νύττειν τὸν λόγον. ἐπανα-
ζεύξας τοίνυν ἐκ τῆς Ἀλεξανδρείας ὁ Μηνᾶς ἔγραψε Μαυρικίῳ
τῷ αὐτοκράτορι ὅπως ἡ ἐπιφάνεια τῶν ἀνθρωπομόρφων καὶ
Νειλῴων <ζώων> ἐγένετο. ὁ δὲ αὐτοκράτωρ τούτων ἀκη-
κοὼς λίαν τὴν ψυχὴν κατεπέπληκτο.

[3130]
THEOPHYLACTUS SIMOCATTA Epist. et Hist.
vel Theophylactus Simocattes
(A.D. 7: Aegyptius, Constantinopolitanus)

[3130 003]
Historiae, ed. C. de Boor, Theophylacti Simocattae historiae.
Leipzig: Teubner, 1887 (